Od wielu, wielu lat mówi się, że kobiety żyją dłużej, niż mężczyźni. Według badania z 2019 roku średnia długość życia mężczyzn wynosi 68 lat, podczas gdy u kobiet 72 lata. Oczywiście w grę wchodzi wiele różnych czynników, które determinują długość życia i w zależności od lokalizacji dane te mogą się różnić.
Różnica płci związana z długością życia to od wielu dziesięcioleci przedmiot dyskusji, intryg, a nawet żartów. Skąd ta rozbieżność? Czy to kwestie genetyczne, środowiskowe, ekonomiczne? Przyjrzyjmy się czynnikom, które mogą mieć największy wpływ na długość życia i tę przewagę kobiet nad mężczyznami.
Biologiczne różnice w długowieczności
Kobiety mają dwa chromosomy X, podczas gdy mężczyźni mają jeden chromosom X i jeden chromosom Y. Chromosom X zawiera materiał genetyczny niezbędny do funkcjonowania komórki, a posiadanie dwóch z nich oznacza, że kobiety mają taką zapasową kopię tych ważnych genów.
Niektórzy naukowcy uważają, że pomaga to lepiej chronić kobiety przed mutacjami genetycznymi i defektami, dając im przewagę w przetrwaniu nad mężczyznami. Dodatkowy chromosom X zapewnia również kobietom silniejszy układ odpornościowy i wolniejsze tempo starzenia biologicznego. Można zatem powiedzieć, że kobiety mają moc!
Ponadto kobiety mają niższy poziom testosteronu i wyższy poziom estrogenu. Te różnice hormonalne przyczyniają się do lepszego zdrowia serca, a wiadome jest, że choroby serca, to jedne z najczęstszych przyczyn zgonów na całym świecie.
Estrogen, główny żeński hormon płciowy, ma również właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające, które pomagają chronić kobiety przed innymi chorobami związanymi z wiekiem. Estrogen pomaga również utrzymać niższy poziom cholesterolu LDL i wyższy poziom cholesterolu HDL, zmniejszając ryzyko miażdżycy.
Lepsze zdrowie psychiczne
Doskonale wiemy, że jeśli chodzi o emocje i uczucia, to kobiety mają tutaj zdecydowanie więcej do powiedzenia. Bardziej wszystko przeżywają, analizują, są bardziej uczuciowe. Niekiedy przysparza to sporo problemów, ale na dłuższą metę ma jednak przewagę nad mężczyznami. Chodzi głównie o to, że kobiety częściej dążą do dobrego samopoczucia emocjonalnego i psychicznego.
Panie wyczuwają swoje złe nastroje, ale tego nie ignorują. Starają się poprawić obecną sytuację. Mimo że mają wyższy wskaźnik lęku i depresji, to częściej szukają rozwiązania i nad sobą pracują, rozumieją, jak ważne jest dla zdrowia ogólnego nasze zdrowie psychiczne.
Styl życia
Kolejnym powodem, z którego kobiety żyją dłużej, jest to, że częściej niż mężczyźni dokonują zdrowych wyborów związanych ze stylem życia. Mówiąc prościej — bardziej o siebie dbają. Płeć żeńska dokonuje lepszych wyborów żywieniowych, rzadziej angażuje się w takie czynności jak palenie papierosów, nadmierne picie alkoholu, przyjmowanie narkotyków itp. Częściej też myślą o tym, jakie mogą być skutki podejmowanych decyzji, są mniej porywcze (np. w samochodzie), zdrowiej odpoczywają (np. spacer zamiast leżenia na kanapie przed TV).
Warto też wspomnieć, że kobiety częściej decydują się na profilaktyczne badania kontrolne i przesiewowe, a to ma duże znaczenie w wychwytywaniu problemów zdrowotnych we wczesnym ich stadium. Wszystko to składa się na lepsze zdrowie kobiet, a więc i dłuższe życie.
Jak zadbać o dłuższe życie?
To, że kobiety żyją dłużej, jest faktem. Wpływa na to wiele czynników, zarówno tych genetycznych, jak i związanych ze stylem życia. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby panowie wydłużali swoje życie, muszą jednak wziąć nieco przykład z kobiet i zacząć bardziej o siebie dbać. Nie oznacza to oczywiście, że wszyscy mężczyźni mają kiepski styl życia, a wszystkie kobiety — wzorowy. Trochę tutaj generalizujemy.
Jakie możesz podjąć działania (niezależnie czy jesteś kobietą, czy mężczyzną), żeby wydłużyć swoje życie?
Regularnie ćwicz — aktywność fizyczna przynosi wiele korzyści zdrowotnych, w tym poprawia układ krążenia, wzmacnia mięśnie i kości, zmniejsza ryzyko chorób przewlekłych.
Jedz zdrowo — to dość ogólne pojęcie, ale ogólnie chodzi o nieprzejadanie się i unikanie głodówek, a także o zróżnicowanie i stawianie na żywność jak najmniej przetworzoną. Sięgaj po produkty pełnoziarniste, chude mięso dobrej jakości, ryby, owoce, warzywa i zdrowe tłuszcze. Nie tylko utrzymasz prawidłową masę ciała, ale także zmniejszysz ryzyko chorób przewlekłych.
Dobrze zarządzaj stresem — unikanie stresu może być trudne, ale umiejętne nim zarządzanie można wypracować. Jeśli jesteś na co dzień narażony na stresujące sytuacje, zaplanuj sobie odpowiedni odpoczynek, aby się odstresować. To może być trening na świeżym powietrzu, spacer, lekcja jogi, masaż, a nawet zwykła kąpiel. Przewlekły stres wiąże się z różnymi problemami zdrowotnymi, w tym chorobami układu krążenia, dysfunkcjami układu odpornościowego i problemami psychicznymi.
Zadbaj o zdrowy sen — sen ma ogromny wpływ na Twoje zdrowie i samopoczucie. Brak snu lub sen słabej jakości wiąże się z problemami zdrowotnymi, słabą odpornością i wyższym ryzykiem chorób przewlekłych.
Unikaj używek — palenie papierosów, częste picie alkoholu, nadużywanie narkotyków — to wszystko prowadzi to większych problemów zdrowotnych i skrócenia życia. Powiedzmy wprost — wymienione używki są dla nas toksyczne.
Udzielaj się społecznie — utrzymywanie więzi społecznych z rodziną i przyjaciółmi, pomaga zmniejszyć wpływ stresu i sprzyja dobrego samopoczuciu, a to duży krok w stronę dłuższego życia.
Na zakończenie
Pamiętaj, że pojedynczy nawyk nie gwarantuje długiego życia, ale na pewno lepsze to, niż nic. W każdym razie przeczytaj jeszcze raz powyższe wskazówki jak wydłużyć swoje życie i zobacz, że nie jest to nic nadzwyczajnego. Nie wymagają żadnej rewolucji — ot lepsze decyzje, które wpłyną pozytywnie na wiele aspektów zdrowia psychicznego i fizycznego.
Źródła:
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6795677/
- https://bmcpsychiatry.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12888-017-1398-8
- https://my.clevelandclinic.org/health/articles/16979-estrogen--hormones
- https://www.iihs.org/topics/fatality-statistics/detail/males-and-females
