Obrzęki kończyn dolnych to codzienna zmora wielu kobiet, które pracują w pozycji stojącej, ale i nie tylko. Efekt obrzęku nasila się wraz z końcem dnia, gdy po wielu godzinach pracy kobiety doświadczają ciężkości nóg, ucisku stóp w obuwiu, a nawet problemów ze zdjęciem spodni, które rano bez problemu można było założyć.
Sytuacja normuje się w nocy i ponownie wstając rano, nogi są lekkie i pozbawione obrzęków. Dlaczego tak się dzieje? Czy jest sposób na złagodzenie obrzęków? Czy opuchlizna nóg oznacza problemy ze zdrowiem?
Dlaczego nogi puchną?
Jedną z przyczyn puchnięcia nóg, zwłaszcza w okresie letnim, jest tzw. obrzęk termiczny. Gdy za oknem jest ciepło, naczynia krwionośne nóg rozszerzają się, aby zwiększyć wymianę ciepła z otoczeniem. Twoje ciało w ten sposób próbuje utrzymywać stałą temperaturę i zapobiega przegrzaniu.
W tym samym czasie działają na nas siły grawitacji. Stoimy na twardym gruncie, nie latamy w powietrzu, a więc działa na nas siła przyciągania. Tak samo siła ta wpływa na krew krążącą po żyłach, utrudniając jej przepływ w górne części ciała. Z czasem powoduje to uczucie ciężkości nóg, ich puchnięcie, a nawet ból. Efekt ten nasila się, gdy pracujemy w pozycji stojącej oraz zależny jest m.in. od wieku.
Pewną rolę również odgrywają hormony, zwłaszcza estrogen, co można zauważyć podczas zmian poziomu hormonów w trakcie cyklu miesięcznego. Kobiety doskonale wiedzą, w jakich momentach cyklu zbierają więcej wody w ciele i w ten sposób są w stanie określić przebieg miesiączki. Również niektóre leki nasilają efekt opuchlizny: antykoncepcja hormonalna, leki przeciwdepresyjne, leki stosowane w cukrzycy czy też w leczeniu nadciśnienia tętniczego. Działanie zwiększające obrzęki nóg mają niektóre sterydy oraz leki przeciwbólowe z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych.
Inną z przyczyn jest uszkodzenie niewielkich zastawek żylnych, których rolą jest zapobieganie cofaniu się krwi. Żyły mają za zadanie odprowadzać krew z tkanek w kierunku serca, aby ta z kolei otrzymała tlen i ponownie powędrowała na obwód. Zastawki mają za zadanie utrzymać kierunek przepływu krwi do serca i zapobiegać jej cofaniu się w żyłach.
Gdy zastawki są uszkodzone, nie spełniają swojej funkcji, krew nie jest w stanie optymalnie wędrować do serca. Występuje wtedy tzw. przewlekła niewydolność żylna, która powinna być leczona. Choroba ta może być dziedziczna, dlatego obserwuje się jej występowanie w pokoleniach kobiet z jednej rodziny. Również nadwaga oraz wzrost są czynnikami ryzyka.
Inne przyczyny obrzęków nóg
Gromadzenie się nadmiaru krwi, limfy i wody w kończynach dolnych może być oznaką innych, poważniejszych problemów zdrowotnych, w tym niewydolności serca, choroby nerek czy też wątroby. W tych przypadkach zazwyczaj występują również inne dolegliwości, a obrzęki kończyn dolnych są dużo bardziej dokuczliwe.
Z własnego doświadczenia mogę napisać, że jedna z moich podopiecznych, którą bolały nogi do tego stopnia, że nawet ucisk legginsów powodował ból, miała problemy z niewydolnością serca. Przytaczam ten przykład, żeby zobrazować, jak mocno może być to dokuczliwy problem. Również w przypadku chorób tarczycy mogą pojawiać się problemy z opuchlizną.
Kiedy udać się do lekarza?
Jak zostało wspomniane wcześniej, warto skonsultować się z lekarzem, gdy obrzęk jest dotkliwy. Gdy opuchlizna jest na tyle silna, że powoduje znaczący ból. Warto zwrócić również uwagę na to, czy obie kończyny są tak samo obciążone, czy też opuchlizna występuje jedynie po jednej ze stron.
Obrzęk np. tylko jednego z podudzi może być powiązany z niedrożnością głębszych naczyń krwionośnych i wtedy trzeba dość szybko działać. Również reagujemy wizytą u lekarza, gdy obrzęk pojawi się nagle, z dnia na dzień i nie odpuszcza. W przypadku stosowania antykoncepcji mamy większe szanse na powstanie zakrzepów krwi, co powinno być poddane stałej kontroli.
Jak zapobiegać obrzękom?
W pracy
Zapobieganie powstawaniu opuchlizny nóg powinno być głównie związane z ergonomią pracy. Jeżeli pracujesz w pozycji siedzącej przy biurku, staraj się co jakiś czas umieścić nogi na podwyższeniu, aby nie „zwisały” z krawędzi krzesła i nie przyciskały naczyń krwionośnych. Jeżeli jest to możliwe co 30-45 minut wstań i zrób krótki spacer.
Podczas chodu napinaj mięśnie łydek, które pomagają w tłoczeniu krwi w kierunku serca. Jeżeli Twoje kostki mocno puchną, a rozruszanie ciała niewiele pomaga, to dobrym pomysłem jest wykorzystanie pończoch uciskowych, które będą spełniać podobną funkcję, jak krótki spacer. Jest to bardzo dobre rozwiązanie, jeśli wiemy, że będziemy musieli siedzieć lub stać przez dłuższy czas.
W domu aktywność
Po powrocie do domu zarezerwuj sobie czas na odpoczynek z nogami uniesionymi powyżej poziomu serca. Lekki masaż limfatyczny kończyn dolnych również może być bardzo pomocny. W przypadku kąpieli unikamy wylegiwania się w gorącej wodzie, a bardziej powinniśmy stawiać na rześki prysznic. Schładzanie nóg jest dobrym pomysłem. Oczywiście aktywność fizyczna, trening na siłowni czy cardio są mocno wskazane.
Odżywianie
Nie bez znaczenia jest Twoja dieta. Kontroli powinnaś poddać ilość sodu w diecie. Zbyt dużo soli może przyczyniać się do nasilenia obrzęków. Spożywaj warzywa i owoce obfitujące w potas. Dobrym pomysłem jest zastosowanie suplementacji takiej jak magnez, witamina B6 oraz preparat z dodatkiem diosminy. Pamiętaj również o odpowiedniej ilości płynów. Zbyt mała ilość wody połączona z dietą wysokosodową bywa główną przyczyną puchnięcia nóg.
BOGACTWO DIOSMINY I HESPERYDYNY (reklama)
O czym należy pamiętać?
- Wszelkie wątpliwości związane ze zdrowiem powinny być konsultowane z lekarzem.
- Częsta zmiana pozycji ciała, gimnastyka i spacery pomagają w ograniczeniu obrzęków.
- Dieta niskosodowa, optymalne nawodnienie i suplementacja pomogą Ci zadbać o zdrowie żył.
