Podróżowanie jest wspaniałą sprawą. Poznawanie nowych miejsc, ludzi, kultur może być naprawdę fascynujące. Małym problemem za to jest tzw. jet lag - stan fizyczny, który ma miejsce, gdy zostaje zaburzony wewnętrzny zegar Twojego ciała przez zmianę strefy czasowej.
- Objawy jet lag
- Jet lag tylko po podróży?
- Co jeszcze ma wpływ na gorsze samopoczucie po podróży?
- Na co uważać?
- Czy jet lag można leczyć?
- Podsumowanie
Objawy jet lag
Jet lag (inaczej desynchronoza) może powodować bóle głowy, bezsenność, senność, zmiany nastroju i rozstrój żołądka. Objawy te są silniejsze, gdy kierujesz się z zachodu na wschód (gdy cofasz się w czasie). Dzieje się tak, ponieważ podróż na wschód zmniejsza liczbę godzin w ciągu dnia, a na zachód zwiększa.
Dzieci mają tendencję do szybkiego otrząsania się z jet lag, ale dorośli mogą potrzebować więcej czasu, aby przyzwyczaić się do nowego schematu snu lub strefy czasowej. Osoby starsze mają zwykle bardziej intensywne objawy niż osoby młodsze. Dobra wiadomość jest taka, że jest to tymczasowe, zła – nawet osoby, które często latają, mogą miewać jet lag.
Jet lag tylko po podróży?
Stan podobny do jet lag nie musi być związany tylko z podróżą do innej strefy czasowej. Możesz tego doświadczyć, kiedy nagle zmieniasz swój styl życia, np. raz pracujesz na zmiany dzienne, raz na nocne. Są to po prostu zakłócenia rytmu dobowego, który trwa 24 godziny. Reguluje on sen, głów, sprawność fizyczną, temperaturę ciała.
Kolejnym czynnikiem, który odgrywa znaczącą rolę, jest światło dzienne (lub jego brak). Twój mózg jest zaprogramowany na lokalną strefę czasową i nagła zmiana może popsuć wewnętrzny zegar. Jet lag może się także pojawiać przy zmianie czasu letniego na zimowy. Niektórzy ludzie mogą czuć oszołomienie, pomimo zmiany czasu o zaledwie jedną godzinę.
Co jeszcze ma wpływ na gorsze samopoczucie po podróży?
Uważaj na napoje. Jeśli lubisz w podróży wypić kieliszek wina, drinka lub kawę, to pamiętaj, że zarówno alkohol, jak i kofeina, mogą nasilać objawy jet lag. Na samopoczucie wpływać mogą także zmiany ciśnienia. Ciśnienie w kabinie, którego doświadczasz podczas lotu, może prowadzić do nieprzyjemnych odczuć. Dzieje się tak, ponieważ podróże lotnicze mogą zmniejszać ilość tlenu docierającego do mózgu. Niski poziom tlenu może sprawić, że poczujemy się ospali.
Na co uważać?
Objawy jet lag różnią się w zależności od wieku, ogólnego stanu zdrowia i liczby przekraczanych stref czasowych. Niektóre są jednak dość typowe i zaliczamy do nich: zawroty głowy, utratę apetytu, lekką depresję, ból głowy, dezorientację i problemy żołądkowe.
Czy jet lag można leczyć?
Nie ma niezawodnego sposobu na jet lag, ale jest kilka kroków, które możesz spróbować podjąć, aby zminimalizować ryzyko występowania problemów, np.:
- nie rób drzemek, dopóki nie wrócisz do swojego rytmu dobowego. Jeśli naprawdę ich potrzebujesz, ogranicz je do 20 minut
- zrób kilka ćwiczeń podczas lotu – porozciągaj się, obejdź kabinę, jeśli są ku temu warunki
- jeśli to możliwe, wybierz lot z wcześniejszą godziną przylotu
- pij dużo wody i unikaj podczas lotu kofeiny i alkoholu
Podsumowanie
Jet lag może być irytujący, ale trzeba pamiętać, że jest to tylko stan przejściowy. Każdy z nas może ten stan przechodzić w inny sposób i nie ma niestety jednego i skutecznego sposobu, by sobie z nim poradzić. Warto natomiast zadbać o odpowiednie nawodnienie i unikanie kofeiny oraz alkoholu. Udanej podróży!
