Hipercholesterolemia, czyli stan, w którym poziom cholesterolu we krwi przekracza normy, jest czynnikiem znacząco zwiększającym ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego. Do najważniejszych czynników wpływających na regulację gospodarki lipidowej organizmu zalicza się dietę oraz szeroko pojęty styl życia, a także czynniki genetyczne. W kontekście sposobu odżywiania duże znaczenie ma m.in. podaż związków o działaniu antyoksydacyjnym, np. witaminy C.
- Cholesterol - co warto wiedzieć?
- Witamina C - dlaczego jest ważna?
- Podaż witaminy C a poziom cholesterolu
- Obniżanie poziomu cholesterolu
Cholesterol - co warto wiedzieć?
Cholesterol pełni szereg funkcji w organizmie i jest niezbędny dla wielu procesów fizjologicznych. Występuje w błonach komórkowych, gdzie reguluje m.in. sztywność oraz przepuszczalność dla wody i elektrolitów, co bezpośrednio przekłada się na stan homeostazy. W organizmie występuje w formach lipoprotein (w uproszczeniu: związków tłuszczowo-białkowych) o wysokiej gęstości (HDL – uznawany za „dobry”), niskiej gęstości (LDL – uznawany za „zły”) oraz bardzo niskiej gęstości (vLDL).
W warunkach fizjologicznych, czyli w stanie zdrowia, sprzyja równowadze hormonalnej, czy regulacji metabolizmu energetycznego, jednak jego nadmiar w organizmie stanowi poważne zagrożenie populacyjne z punktu widzenia chorób serca. Podwyższony poziom cholesterolu wymaga interwencji również w przypadku cukrzycy typu 2, nadciśnienia tętniczego, czy chorób nerek i przewlekłych chorób zapalnych.
Witamina C - dlaczego jest ważna?
Witamina C należy do związków, które należy dostarczać do organizmu z dietą. Największe jej ilości znajdują się w natce pietruszki, cytrusach, czarnej porzeczce, papryce czy ziemniakach i kiszonkach. W organizmie pełni funkcję antyoksydacyjną i sprzyja ochronie organizmu przed wolnymi rodnikami, które w pewnych warunkach mogą zaburzać stan zdrowia. Ponadto witamina C sprzyja syntezie kolagenu, co ma znaczenie w tkankach całego organizmu, a także wpływa na aktywność układu odpornościowego i poprawia przyswajalność żelaza z diety.
Podaż witaminy C a poziom cholesterolu
Stan odżywienia organizmu jest często powiązany z ryzykiem wystąpienia pewnych chorób. Tak jest m.in. w przypadku niedoborów witaminy C, które mogą pośrednio przekładać się na zaburzenia w obrębie gospodarki lipidowej organizmu, a co za tym idzie na choroby układu sercowo-naczyniowego.
W licznych badaniach zaobserwowano pozytywny wpływ dodatkowej podaży tej witaminy na obniżenie poziomu cholesterolu całkowitego oraz cholesterolu LDL. Pozytywny efekt może być związany z regulacją funkcjonowania komórek śródbłonkowych naczyń krwionośnych, które pozwalają na obniżenie ciśnienia tętniczego, czy poprawę wydolności organizmu.
Obniżanie poziomu cholesterolu
Podaż witaminy C może być jednym z aspektów, o który warto zadbać w kontekście redukcji ryzyka hipercholesterolemii i chorób serca. Zaspokojenie zapotrzebowania organizmu na poziomie 60 – 75 mg dla kobiet i 75 – 90 mg dla mężczyzn wydaje się być niezbędne dla wielu procesów w organizmie, w tym w regulacji gospodarki lipidowej.
W przypadkach zwiększonego zapotrzebowania, takich jak ciąża i karmienie czy cukrzyca i nadciśnienie, a także w przypadkach niedoborów często stosuje się w diecie dawki w granicach 200 – 10000 mg dziennie. Często łatwiej jest je uzyskać przy pomocy suplementacji, gdyż witamina C jest wrażliwa na procesy związane z obróbką żywności i przechowywaniem.
Źródła:
Cortes VA, Busso D, Maiz A, Arteaga A, Nervi F, Rigotti A. Physiological and pathological implications of cholesterol. Front Biosci (Landmark Ed). 2014 Jan 1;19:416-28. doi: 10.2741/4216. PMID: 24389193.
Ting HH, Timimi FK, Haley EA, Roddy MA, Ganz P, Creager MA. Vitamin C improves endothelium-dependent vasodilation in forearm resistance vessels of humans with hypercholesterolemia. Circulation. 1997 Jun 17;95(12):2617-22. doi: 10.1161/01.cir.95.12.2617. PMID: 9193429.
Osganian SK, Stampfer MJ, Rimm E, Spiegelman D, Hu FB, Manson JE, Willett WC. Vitamin C and risk of coronary heart disease in women. J Am Coll Cardiol. 2003 Jul 16;42(2):246-52. doi: 10.1016/s0735-1097(03)00575-8. PMID: 12875759.
kombinacje witaminy C, D3 i niacyny wydają się bardzo fajnym połączeniem na wsparcie gospodarki lipidowej