Każdy upływający dzień w sprawia, że jesteśmy coraz starsi. Osoby młode nie są tego świadome. Jednak im człowiek „na karku ma więcej lat”, tym bardziej zdaje sobie sprawę z prawdziwości tego twierdzenia.
Proces starzenia się
Proces starzenia ma charakter nieodwracalny. Przebiega niezależnie od tego, czy sobie tego życzymy, czy nie. Jednak jak to się dzieje, że nawet u osób w podeszłym wieku spotkamy kogoś wysportowanego, aktywnego cieszącego się w miarę dobrym zdrowiem, a jednocześnie jego dokładny równolatek, może być osobą bardzo schorowaną i zniedołężniałą?
Duży wpływ na taki stan rzeczy będzie oczywiście miała genetyka danej osoby - na to nie mamy wpływu. Jednak, wiele innych zmiennych będzie również o tym decydowało i tutaj mamy większe pole do popisu.
To, jak będzie wyglądała nasza dieta, jakie produkty spożywcze będą wchodziły w jej skład, czy zadbamy o odpowiednie spożycie makro- i mikroskładników, w jakim stopniu będziemy radzili sobie z nadmiarem stresów psychicznych i fizycznych, czy zadbamy o odpowiedni poziom aktywności ruchowej, będzie miało potencjalne kolosalne znaczenie na to, jakimi będziemy osobami w starszym wieku. Ten artykuł będzie tyczył tylko jednego drobnego wycinka rzeczy, które powinniśmy starać się optymalizować w walce o lepszą starość - spożyciem odpowiedniej ilości białka.
Osłabienie organizmu wynikające z upływu lat
Jednym z objawów starzenia się jest postępująca z czasem ułomność, kruchość, słabość fizyczna. Pod tym wielorakim pojęciem kryje się zespół wielu oznak i objawów.
Zalicza się do nich m.in.:
- powolność
- osłabienie
- zmęczenie
- wyczerpanie.
Pogorszenie sprawności fizycznej wraz z wiekiem może prowadzić do:
- niepełnosprawności
- zwiększonego ryzyka upadków
- konieczności hospitalizacji
- zdania się na pomoc osoby trzeciej
- zniedołężnienia.
Często osłabienie sprawności fizycznej określane jest końcowym etapem postępu sarkopenii.
Sarkopenia, co to jest?
Sarkopenia najczęściej definiowana jest jako mimowolna utrata masy i siły mięśniowej postępująca wraz z upływem lat. Już około 40 roku życia obserwuje się liniowy spadek tych dwóch parametrów, aby dojść do wielkości aż 50% zmniejszenia, w ósmej dekadzie życia.
Do rozwoju sarkopenii przyczyniają się m.in.:
- zwiększone stany zapalne
- zmiany hormonalne
- osłabienie zdolności neurologicznych do aktywowania mięśni
- nieprawidłowy sposób odżywiania.
Dlaczego spożycie białka u osób starszych jest takie ważne?
Wiele badań naukowych wskazuje na fundamentalne znaczenie odżywiania osób starszych na rozwój sarkopenii, a w konsekwencji do fizycznego osłabienia organizmu.
Kluczową zaś rolę w odżywianiu osób starszych odgrywa białko. Gdy jest go zbyt mało w diecie osoby starszej, z dużym prawdopodobieństwem można liczyć się z występowaniem sarkopenii, a w konsekwencji do osłabienia fizycznego organizmu. To nie jest tak, że osoby starsze nagle przestają lubić białko.
Dzieje się to najczęściej z kombinacji wielu różnych przyczyn, wśród których warto wymienić m.in.:
- osłabienie odczucia głodu
- osłabienie zdolności przeżuwania pokarmu
- osłabienie smaku i węchu
- problemy ze strony układu trawiennego
- i inne.
Między innymi te składowe sprawiają, że osoby starsze zjadają z reguły dużo mniej białka, niż powinny. Aby zachować sprawność mięśni, potrzebna jest równowaga między procesami ich budowy (anabolizm), a ich rozpadem (katabolizm). Należy pamiętać, że u osób starszych z reguły występuje mniej czynników zewnętrznych pobudzających anabolizm (aktywność ruchowa), a jednocześnie zmniejszona zostaje wrażliwość organizmu na wielkość porcji spożytego białka.
M.in. te czynniki wskazują, że osoby starsze powinny zjadać więcej białka, niż osoby młode po to, aby zachować sprawność i wielkość mięśni. Dodatkowym czynnikiem motywującym starsze osoby do dbania o właściwy poziom spożycia białka powinno być to, że jego niskie spożycie wiązane jest z demencją, osłabieniem zdolności poznawczych oraz osłabieniem pamięci.
Osoby starsze i szejki białkowe?
Jeżeli tylko nie ma innych przeciwwskazań zdrowotnych, np. alergie, szejki białkowe mogą okazać się cennym dodatkiem w diecie seniora, które w prosty i smaczny sposób uzupełniają pulę spożywanego białka, do poziomu zalecanego przez lekarza. Łatwość przygotowania i ogromna paleta smaków mogą sprawić, że wiele osób starszych będzie mogło popijać szejka białkowego do swojego zwykłego posiłku.
