Bóle głowy mogą skutecznie utrudniać życie zarówno osobiste, jak i zawodowe, czy ogólnie społeczne. Przyczyn tego typu bólów może być wiele, co stanowi duże utrudnienie diagnostyczne i terapeutyczne. Wyróżnia się ponad 15 różnych rodzajów bólu głowy, m.in. są to migreny, bóle klasterowe, związane z infekcjami, czy związane z zaburzeniami homeostazy (np. gospodarki wodno-elektrolitowej).
Zwiększona wrażliwość na ból i częstotliwość występowania dolegliwości bólowych mogą mieć związek m.in. ze stanem odżywienia organizmu, w tym z poziomem witamin. Najwięcej dowodów naukowych mówi o roli witaminy D w tym kontekście, jednak nie jest to jedyny przykład.
Witamina D
Mimo że witamina D jest syntezowana w organizmie, nie zawsze jest łatwo utrzymać odpowiedni jej poziom. Najbardziej znana jest z wpływu na gospodarkę wapniową organizmu oraz budowę kości i zapobieganie jej rozpadowi. Ponadto udowodniono jej wpływ na układ odpornościowy czy nerwowy. Oba układy mają znaczenie w kontekście progu bólu i jego tolerancji. Receptory dla witaminy D wykryto w mózgu, gdzie regulują m.in. metabolizm neuroprzekaźników (np. dopaminy), które mają udział w kształtowaniu ogólnego samopoczucia.
Zarówno niski poziom neuroprzekaźników, jak i zaburzenia nastroju są aspektami często towarzyszącymi bólom głowy. W niektórych badaniach zaobserwowano niedobory witaminy D nawet u ponad 45% pacjentów z bólami głowy, w tym z migrenami. Sugeruje się, że zwiększenie podaży i ustabilizowanie jej poziomu może redukować częstotliwość i intensywność tych bólów.
Witaminy z grupy B
Pierwszym przykładem witamin z grupy B, które mogą mieć znaczenie w kontekście bólu głowy, jest ryboflawina. Ryboflawina (witamina B2) jest witaminą, która musi być dostarczana do organizmu z dietą. Występuje m.in. w nabiale, jajach, warzywach liściastych, czy podrobach i drożdżach.
Niska jej podaż i niski poziom w organizmie mogą mieć wpływ na zaburzenia funkcji w obrębie mitochondriów, a te z kolei przyczyniają się do zwiększenia ryzyka występowania dolegliwości migrenowych. Wykazano, że suplementacja ryboflawiną może być bezpiecznym i dobrze tolerowanym wsparciem w profilaktyce i łagodzeniu bólów głowy.
Ponadto kobalamina (witamina B12), wraz z pirydoksyną (witamina B6) oraz kwasem foliowym (witamina B9) również stanowią ważne elementy wsparcia organizmu w zabezpieczaniu się przed bólami głowy. Ich niedobory mogą wywoływać wzrost poziomu homocysteiny w organizmie i osłabienie ochrony antyoksydacyjnej, co pośrednio może zwiększać prawdopodobieństwo występowania omawianych dolegliwości. Ma to związek m.in. z wpływem na układ sercowo-naczyniowy.
Witaminy C i E
Witaminy C i E, które uznawane są za silne antyoksydanty, również są niezbędne dla zdrowia i profilaktyki bólów głowy. Ich działanie związane jest głównie z aktywnością przeciwzapalną. Dostarczając do organizmu niedostateczne ich ilości, narazić się można m.in. na zwiększenie wrażliwości na ból poprzez nasilenie stanów zapalnych i osłabienie reakcji obronnych organizmu.
Niedobór witamin i ból głowy
Dieta ma znaczenie w kontekście wielu procesów fizjologicznych. Jednym z aspektów, na które ma wpływ stan odżywienia, jest wrażliwość na ból i jego tolerancja. Ból jest zjawiskiem niezbędnym dla życia i informuje o obecności zagrożenia, jednak, kiedy przyjmuje formy przewlekłe i patologiczne, należy zadbać o zdrowie i poziom witamin w organizmie, aby móc lepiej funkcjonować.
Źródła:
Ghorbani Z, Togha M, Rafiee P, Ahmadi ZS, Rasekh Magham R, Haghighi S, Razeghi Jahromi S, Mahmoudi M. Vitamin D in migraine headache: a comprehensive review on literature. Neurol Sci. 2019 Dec;40(12):2459-2477. doi: 10.1007/s10072-019-04021-z. Epub 2019 Aug 3. PMID: 31377873.
Namazi N, Heshmati J, Tarighat-Esfanjani A. Supplementation with Riboflavin (Vitamin B2) for Migraine Prophylaxis in Adults and Children: A Review. Int J Vitam Nutr Res. 2015;85(1-2):79-87. doi: 10.1024/0300-9831/a000225. PMID: 26780280.
Shaik MM, Gan SH. Vitamin supplementation as possible prophylactic treatment against migraine with aura and menstrual migraine. Biomed Res Int. 2015;2015:469529. doi: 10.1155/2015/469529. Epub 2015 Feb 28. PMID: 25815319; PMCID: PMC4359851.
