Czy jest lepszy sposób na odkrycie, jakie nawyki zdrowotne sprzyjają długowieczności niż przyjrzenie się stylom życia ludzi, którzy żyją naprawdę długo? Takie kultury istnieją i mają pewne wspólne cechy związane ze stylem życia. Przyglądał im się Dan Buettner, autor bestsellerowej książki „Niebieskie strefy”, aby móc pomóc ludziom z innych środowisk, którzy zmieniając niektóre swoje zwyczaje, także mogliby wydłużyć sobie życie.
Sekrety długowieczności: najzdrowsze regiony Świata
Przykładem kultury charakteryzującej się długowiecznością są mieszkańcy Okinawy. Ich średnia długość życia należy do najwyższych na świecie: u mężczyzn wynosi 84 lata, a u kobiet około 90 lat. Inne obszary świata opisane w książce The Blue Zone to:
- Loma Linda, Kalifornia, USA
- Ikaria, Grecja
- Sardynia, Włochy
- Nicoya, Kostaryka
Jakie wspólne nawyki mają kobiety i mężczyźni mieszkający na tych terenach?
Spożywają głównie nierafinowaną żywność
Kultury, które mają wyjątkową długowieczność, nie napełniają swoich szafek i lodówek przetworzoną żywnością i rzadko odwiedzają restauracje typu fast food. Częściej będą się cieszyć prostymi, domowymi posiłkami. Co istotne, spożywają dużo pokarmów roślinnych. Na przykład prawie jedna trzecia żywności, którą jedzą, składa się z zielonych i żółtych warzyw, w tym słynnego okinawskiego słodkiego ziemniaka z fioletowym wnętrzem. Mieszkańcy Okinawy lubią także soję, rośliny strączkowe i ryby. Większość jedzenia, które spożywają, jest bogate w składniki odżywcze i nie powoduje wahań cukru we krwi.
Na greckiej wyspie Ikaria mieszkańcy wypijają codziennie kilka filiżanek greckiej kawy i herbaty. Herbata jest źródłem polifenoli i innych przeciwutleniaczy o możliwych korzyściach zdrowotnych. Dodatkowo kawa jest również bogata w przeciwutleniacze. Mieszkańcy na tych obszarach unikają też słodzonych cukrem napojów oraz wszelkich bezalkoholowych i energetycznych trunków.
Ludzie w kulturach długowiecznych mają też inny styl jedzenia. Na zjedzenie posiłku wybierają zwykle zaciszne miejsca, żeby mieć spokój i móc się skoncentrować na tym, co zjadają. Zwykle też przestają jeść, gdy są najedzeni w około 80%. Dzięki temu rzadziej się przejadają. Ich kolejnym zwyczajem jest unikanie wieczornych przekąsek, co sprzyja utrzymaniu lepszego zdrowia metabolicznego i prawidłowej masy ciała. Co więcej, spożywanie większej ilości jedzenia wcześniej w ciągu dnia, a mniej później, jest zgodne z wewnętrznym zegarem biologicznym organizmu i rytmem dobowym.
Mają silne więzi społeczne
Ludzie w kulturach długowiecznych mają zazwyczaj silne więzi rodzinne i społeczne. Młodsi członkowie rodziny spędzają czas ze starszymi i opiekują się nimi. To ważne, ponieważ samotność i brak więzi społecznych mocno przyspieszają starzenie się naszych organizmów, rozwój choroby Alzheimera, depresji, co w konsekwencji może doprowadzić do przedwczesnej śmierci. Według Centers for Disease Control and Prevention izolacja społeczna wiąże się z ponad 50% wyższym ryzykiem rozwoju demencji i innych poważnych problemów zdrowotnych.
Są bardziej aktywni w ciągu dnia
Kiedy pozostajesz aktywny fizycznie, rzadziej przybierasz na wadze i masz większą wrażliwość na insulinę i lepsze zdrowie metaboliczne. Ludzie w kulturach długowiecznych są naturalnie aktywni w swoim codziennym życiu. Nie mają zwyczaju wracania po pracy w biurze prosto na kanapę przed telewizorem. W ich życiu jest sporo ruchu, pozostają aktywni do późnych lat swojego życia. Rzadziej też korzystają z samochodu jako środka transportu.
Na Sardynii wysokie góry i stromy teren sprawiają, że codzienne życie jest fizycznie trudniejsze nawet do zwykłego poruszania się, a rolnictwo jest powszechnym zajęciem, co oznacza mnóstwo ciężkiej pracy i ruchu przez cały dzień.
Podsumowanie
Być może nie będziesz w stanie odtworzyć każdego aspektu życia z wymienionych kultur, ale dokonując drobnych zmian w swoim stylu życia, zdziałasz wiele dobrego. Przykładowo, wyeliminuj przetworzoną żywność i dodaj do swojej diety więcej produktów roślinnych.
Podejmij małe kroki, aby wprowadzić więcej ruchu do swojego życia. Znajdź czas dla przyjaciół i rodziny, i dowiedz się, jak radzić sobie ze stresem związanym z pracą poprzez praktyki takie, jak medytacja, joga i spędzanie czasu na łonie natury. Jeśli nie mieszkasz z inną osobą, rozważ zakup zwierzaka.
Skoro izolacja wg nich samych niesie tak wysokie ryzyko poważnych problemów zdrowotnych, dlaczego CDC wraz z innymi organizacjami narzucało ją starszym ludziom, zamiast dać im wybór? Nigdy nie zapomnę widoku starszych ludzi, często wiekowych, niepełnosprawnych, na wózkach - którzy tuż po lockdownie wyszli z domu na miasto... Albo w rzekomym wysokim zagrożeniu wirusem, mimo wszystko licznie udali się do sklepów i kupowali przed świętami prezenty...
Widocznie chwila radości wśród bliskich jest dla nich ważniejsza, niż perspektywa życia w starzejącym się ciele.