Sen jest bardzo ważny dla zdrowia psychicznego i fizycznego. Jego niedobór wpływa negatywnie na całe Twoje ciało, ale to właśnie mózg jest najbardziej poszkodowany. Kiedy nie dosypiasz, możesz się poczuć rozdrażniony, skołowany i zdemotywowany do działania. Zobaczmy, dlaczego sen jest tak ważny dla utrzymania sprawności Twojego mózgu.
Brak wystarczającej ilości snu może prowadzić do zaburzeń nastroju
Badania pokazują, że pozbawienie ciała snu może prowadzić do objawów, takich jak lęk, depresja lub wahania nastroju, a nawet znacznie poważniejszych. Kiedy ludzie nie śpią przez długi czas, często zdarzają się u nich urojenia lub halucynacje, w których wyczuwają/widzą rzeczy, których nie ma. To prawie tak, jakby ci ludzie wchodzili w stan snu, gdy jeszcze nie śpią, więc ich ciało skupia się na nadrobieniu utraty snu. Brak snu może również pogorszyć/wywołać zaburzenia psychiczne. Na przykład psychiatrzy twierdzą, że długotrwały niedobór snu może wywołać epizody maniakalne lub depresyjne u osób z chorobą afektywną dwubiegunową.
Twój mózg nie może się skutecznie „oczyścić”
Podczas snu mózg przechodzi w tryb oczyszczania. Możesz pomyśleć, że sen to tylko okres odpoczynku. Jednak nawet gdy śpisz, Twój mózg ciężko pracuje, aby pozbyć się uszkodzonych białek, usuwając je przez sieć kanałów układu glimfatycznego. Eliminacja tych białek może być ważna dla zdrowia mózgu, ponieważ osoby z chorobą Alzheimera mają wyższy poziom tych nieprawidłowych białek w tkance mózgowej. Według niektórych badań osoby, które śpią mniej niż 6 godzin w nocy, są bardziej narażone na choroby neurodegeneracyjne, takie jak właśnie choroba Alzheimera.
Oszczędność snu wpływa na wrażliwość na ból
Według Centers for Disease Control and Prevention (CDC) 20% populacji cierpi na przewlekły ból w takiej czy innej formie. Dobrze przespana noc może złagodzić te objawy bólu. Badanie wykazało, że kiedy ludzie spali dodatkowo około 2 godzin, byli w stanie dłużej utrzymać dłoń w pobliżu ognia. Wniosek był taki, że więcej snu może zwiększyć próg bólu. Inne badanie wykazało, że pacjenci z reumatoidalnym zapaleniem stawów częściej zgłaszali incydenty bólowe i zaburzenia nastroju, w czasie, gdy spali mniej.
Niedobór snu utrudnia naukę i koncentrację
To podczas snu mózg wysyła do pamięci długotrwałej nowe informacje, które zdobyłeś w ciągu dnia. Kiedy śpisz za mało, wówczas nowo nabyta wiedza się nie utrwala. Dlatego tak ważne jest, żeby się wyspać, kiedy czeka Cię egzamin czy jakieś ważne spotkanie.
Zły sen może sprawić, że będziesz niezdarny
Jeśli zauważysz, że potykasz się bardziej lub jesteś bardziej niezdarny niż zwykle, zakwestionuj swoje nawyki dotyczące snu. Brak snu może spowolnić refleks i wpłynąć na zdolności motoryczne i równowagę. Może również zmienić postrzeganie przestrzeni, ułatwiając upadek. Ponadto brak snu może prowadzić do poważniejszych problemów zdrowotnych. Według American Academy of Sleep Medicine 20% wypadków drogowych jest spowodowanych zmęczeniem kierowcy.
Podsumowanie
Każdy z nas ma indywidualne zapotrzebowanie na sen, ale przyjęło się, że norma wynosi 7-8 godzin na dobę u osoby dorosłej. Istotna jest też jakość snu, ponieważ niespokojny sen może mieć takie same skutki, jak jego brak.
Jak zoptymalizować swój sen?
- Kładź się spać każdej nocy o tej samej porze, najlepiej przed 22:00.
- Wstawaj o tej samej porze każdego ranka, nawet w weekendy.
- Unikaj używania urządzeń elektronicznych na 2 godziny przed snem.
- Utrzymuj temperaturę swojego miejsca do spania 18-19 stopni Celsjusza.
- Rozważ ciepłą kąpiel przed snem.
- Niektórzy ludzie korzystają z melatoniny, warto też sprawdzić naturalne zestawy ziołowe
- Unikaj spożywania cukru lub przetworzonych węglowodanów na kilka godzin przed snem.
- Utrzymuj sypialnię tak ciemną, jak to możliwe lub załóż maskę do spania, aby blokować światło.
- Unikaj kofeiny i alkoholu.
- Upewnij się, że masz wysokiej jakości materac, który zapewnia komfort.
Jeśli masz uporczywe problemy ze snem, skonsultuj się z lekarzem. Problemy zdrowotne, takie jak bezdech senny, mogą powodować osłabienie jakości snu i częste budzenie się w nocy.