Luteina i zeaksantyna są bardzo silnymi antyoksydantami należącymi do karoteinoidów. Występują w zielonych warzywach liściastych oraz żółtych i pomarańczowych owocach. Rola tych związków została opisana między innymi w kontekście funkcjonowania zmysłu wzroku czy rozwoju układu nerwowego. Ze względu na wysoki potencjał prozdrowotny oraz udział w formowaniu pigmentu plamki żółtej zyskują coraz większą popularność zarówno u osób z zaburzeniami wzroku, jak i osób, których celem jest ich prewencja.
Luteina i zeaksantyna
Luteina i zeaksantyna są izomerami, gdyż posiadają identyczny wzór cząsteczkowy, jednak różnią się kilkoma szczegółami (np. związanymi z budową atomową). Oba związki występują w różnych częściach oka. Obecne są głównie w siatkówce, a dokładniej w jej centralnej części – plamce żółtej.
Zeaksantyna wykazuje wysokie skupienie w centralnej części oka, natomiast luteina dominuje w bardziej peryferyjnych okolicach plamki żółtej. Z dietą łatwiej dostarczyć jest luteinę, gdyż główne źródła obu omawianych związków zazwyczaj zawierają nawet 7 razy więcej luteiny niż zeaksantyny. Luteina w organizmie jest metabolizowana do zeaksantyny i trudno mówić o właściwościach tych związków osobno.
Karotenoidy a wzrok
Karotenoidy, do których należą luteina i zeaksantyna, znane są z roli jaką pełnią w funkcjonowaniu zmysłu wzroku oraz w ochronie oczu. Niezbędne są już od początku formowania się poszczególnych elementów oczu u płodu i wpływają na jakość widzenia w życiu dorosłym. Jako że zmysł wzroku jest jednym z nieodłącznych systemów w obrębie układu nerwowego, jego niedomagania mogą wiązać się również z pewnymi zaburzeniami kognitywnymi.
KOMPLEKS NATURALNEJ LUTEINY Z ZEAKSANTYNĄ
Spożycie luteiny i zeaksantyny
Z dietą do organizmu dostarczane jest około 30 – 50 karotenoidów. Luteina i zeaksantyna są zaraz po alfa- i beta-karotenie oraz likopenie jednymi z najlepiej poznanych i najobficiej występujących w produktach spożywczych. Szacuje się, że najłatwiej je dostarczyć spożywając regularnie szpinak, jarmuż, brokuły czy kukurydzę.
Niedostateczna podaż luteiny i zeaksantyny może wiązać się z obniżeniem gęstości plamki żółtej, co z kolei bywa przyczyną pogorszenia wzroku. Niekiedy skuteczniejsza niż podaż z dietą, może być suplementacja, gdyż zapewnia skoncentrowaną i dużą dawkę tych związków jednocześnie sprzyjając ich dystrybucji w organizmie i gromadzeniu m.in. w oczach.
Działanie luteiny i zeaksantyny
Optymalne spożycie luteiny i zeaksantyny może wspierać wzrok poprzez dodatkową ochronę antyoksydacyjną, a także wsparcie przekaźnictwa nerwowego związanego z przewodnictwem i percepcją bodźców wizualnych. Ochrona dotyczy między innymi działania fototoksycznego (wynikającego np. z nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne), czy skutków zmęczenia związanego z długotrwałą pracą (np. redakcyjną czy administracyjną). Aspekt neuronalny działania omawianych związków wiąże się z kolei m.in. z lepszą percepcją kontrastu czy zdolności skupienia uwagi wzrokowej.
Materiał reklamowy
Źródła:
Johnson EJ. Role of lutein and zeaxanthin in visual and cognitive function throughout the lifespan. Nutr Rev. 2014 Sep;72(9):605-12. doi: 10.1111/nure.12133. Epub 2014 Aug 8. PMID: 25109868.
Jia YP, Sun L, Yu HS, Liang LP, Li W, Ding H, Song XB, Zhang LJ. The Pharmacological Effects of Lutein and Zeaxanthin on Visual Disorders and Cognition Diseases. Molecules. 2017 Apr 20;22(4):610. doi: 10.3390/molecules22040610. PMID: 28425969; PMCID: PMC6154331.
