Człowiek jest niesłychanie wrażliwy na zmiany ilości wody w ustroju, gdyż występuje ona w różnych tkankach i pełni wiele ról (np. osocze, płyn mózgowo-rdzeniowy, płyn w obrębie stawów, w jelitach itd.).
Można umrzeć z odwodnienia, jak i z przewodnienia (np. pijąc zbyt dużą ilość samej wody, bez elektrolitów, np. sodu). Literatura zna wiele takich przypadków.
Co z utratą masy ciała i parametrami siłowymi i wytrzymałościowymi?
Eksperyment
Naukowcy sprawdzali, jak zachowają się mężczyźni po odwodnieniu (w saunie utracono 4% masy ciała) bez uzupełniania płynów, jak i po pobycie w saunie, jednak z dostarczaniem wody.
Wyniki
- masa ciała spadła o 3,8% po odwodnieniu i 0,4% po pobycie w saunie, jednak z dostarczaniem wody
- objętość osocza spadła o 7,5% po 60 minutach i o 5,7% po 120 minutach od ekspozycji na ciepło, bez uzupełniania wody
- szczytowy moment siły nie różnił się, uwzględniając dane po różnych protokołach odwadniania dla prostowników kolana (mięśnie czworogłowe) ani dla zginaczy łokcia (np. dwugłowy ramienia)
- czas pracy do zmęczenia (utrzymywanie maksymalnego napięcia mięśni do określonego spadku) nie różnił się między grupami.
Wyniki tego eksperymentu sugerują, że siła izometryczna i wytrzymałość pozostają nienaruszone 3.5 godziny po odwodnieniu i utracie około 4% masy ciała.
Wnioski i komentarz
Biorąc pod uwagę krótkie, "syntetyczne" testy, jest to prawda. Jednak zupełnie inaczej przedstawia się to w życiu i przy dłuższej pracy (np. w wodzie, na macie, podczas biegania lub treningu siłowego). Dlatego nie należy się odwadniać. Najbezpieczniej byłoby dostarczać wodę z odpowiednią ilością np. sodu, a przy pracy wytrzymałościowej także węglowodany (kilkadziesiąt gramów na godzinę wysiłku np. maltodekstryn, glukozy + niewielkiej ilości fruktozy) oraz BCAA (np. 10-20 gramów na 1 litr wypijanego płynu).
Im cięższe są warunki prowadzonej rywalizacji, tym lepsze powinno być nawodnienie sportowca. Im większa utrata elektrolitów, tym o większy dowóz kluczowych związków należy zadbać (np. sodu, potasu, magnezu).
Referencje:
J.S. Greiwe i in. „Effects of dehydration on isometric muscular strength and endurance” https://www.infona.pl/resource/bwmeta1.element.elsevier-bac14a3a-7ffd-3fa1-9448-86960d9453c9
Ciekawe są objawy odwodnienia. To swędzenie w okolicach mostka.