Kawa to doskonale znany wszystkim czarny napój, bez którego wiele osób nie wyobraża sobie rozpoczęcia dnia, a niekiedy nawet jego kontynuacji. Słynie ona głównie z tego, że pobudza, pozwala się lepiej skoncentrować na swoich zadaniach. Jest także towarzyszem wielu spotkań towarzyskich, podróży i relaksu w samotności.
Kawa spowalnia starzenie się mózgu?
O kawie wiele się mówi również w aspekcie zdrowotnym. Wiadome jest, że w nadmiarze szkodzi (w końcu to używka), ale w optymalnych ilościach może przynieść wiele korzyści zdrowotnych. Zastanawiające jest stwierdzenie, że picie kawy może spowolnić procesy starzenia się mózgu. Jaki jest tego mechanizm?
Wraz z wiekiem zmniejsza się masa naszego mózgu. Proces ten zaczyna się mniej więcej po 35. roku życia. Z kory mózgowej każdego dnia ubywa tysiące neuronów, jednak początkowo nie jest to przez nas tak odczuwalne. Mózg nadal ma umiejętność zapamiętywania i uczenia się, jednak idzie to troszeczkę wolniej. Trzeba też dodać, że proces ten różni się w zależności od przypadku. Na jego tempo wpływają geny, ale także styl życia, w tym aktywność fizyczna i to, w jaki sposób się odżywiamy.
Problemy, jakich można się spodziewać, są bardzo różne. Mogą to być łagodne zaburzenia poznawcze (MCI - z ang. mild cognitive inpairment), ale także poważne problemy takie jak choroba Alzheimera. Osoby z MCI są bardziej zapominalskie i mają problemy z zadaniami poznawczymi. Są też bardziej narażone na rozwój choroby Alzheimera w przyszłości.
Co to jest choroba Alzheimera?
Jest to problem zdrowotny, którego wiele osób bardzo się obawia i to nie bez powodu — po prostu nie ma na niego lekarstwa. Jest to postępujące zaburzenie, które powoduje degenerację i obumieranie komórek mózgowych. Jest to też najczęstsza przyczyna demencji.
Choroba Alzheimera powoduje stopniowy i ciągły spadek myślenia i umiejętności zapamiętywania, który ostatecznie (w już rozwiniętym mocno stadium) utrudnia, a nawet uniemożliwia samodzielne funkcjonowanie.
Po czym można rozpoznać chorobę Alzheimera (lub jej początki)?
U osób chorych zauważyć można:
- dezorientację w terenie i częste gubienie się
- trudności w komunikowaniu się i dobieraniu słów
- trudności w rozumowaniu, rozwiązywaniu problemów i planowaniu
- problemy z wyczuciem przestrzeni wokół siebie
- częste gubienie swoich rzeczy
- zmiany nastroju i osobowości
Czy regularne picie kawy może spowolnić procesy starzenia się mózgu?
Okazuje się, że kawa oprócz właściwości pobudzających, może także poprawić niektóre aspekty funkcji poznawczych. Niektóre badania sugerują, że spożywanie kawy ma związek ze spowolnieniem akumulacji białka amyloidu w mózgu, kluczowego czynnika w rozwoju choroby Alzheimera.
Problem jednak jest taki, że badania te są mało precyzyjne, ponieważ nie uwzględniają sposobu przygotowania napoju i nie wskazują, które dokładnie substancje mogą wpływać na procesy starzenia się mózgu. Kawa, poza kofeiną, zawiera setki związków bioaktywnych i one również mogą wpływać na funkcje poznawcze. Jednym z najbardziej przekonujących jest kwas chlorogenowy, przeciwutleniacz, który pomaga chronić przed stresem oksydacyjnym, mogącym uszkadzać komórki mózgowe.
Nie ma również jednoznacznej sugestii, ile tej kawy trzeba by było pić, aby uzyskać korzyści poznawcze, ale często zaleca się picie co najmniej dwóch filiżanek dziennie. Oczywiście mowa tutaj o osobach zdrowych.
Podsumowanie
To, czy picie kawy zmniejsza ryzyko choroby Alzheimera, to obszar, który wymaga dalszych badań. Mimo wszystko, zachęcające jest to, że kawa zmniejsza nieco markery odpowiadające za pogorszenie funkcji poznawczych mózgu. Picie umiarkowanych ilości z pewnością nie zaszkodzi, szczególnie jeśli czerpiesz z tego także przyjemność. Jeśli nie jesteś smakoszem kawy wypróbuj kapsułki bogate w kwas chlorogenowy.
Źródła:
https://www.todaysdietitian.com/news/020922_news.shtml
https://www.mdpi.com/2072-6643/10/10/1547
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20182054/
