Trening siłowy bez wątpienia jest wysiłkiem, który wpływa na nasze mięśnie. Nie tylko rozwija muskulaturę związaną bezpośrednio z układem ruchu, ale i wpływa na nasze narządy wewnętrzne, w tym mięśnie gładkie czy też mięsień sercowy. Rolą ludzkiego serca jest pompowanie krwi zasobnej w tlen, podczas gdy Twoje mięśnie pracują, co sprawia, że nie ma ono czasu na odpoczynek i pracuje bez przerwy.
- Czym jest zespół serca atlety?
- Jakie zmiany zachodzą w sercu?
- Jak zmieniają się funkcje serca?
- W jakich warunkach rozwija się serce sportowca?
- Jak rozpoznać zespół serca sportowca i czy są powody do niepokoju?
Gdy Ty trenujesz, ono pracuje ciężko, gdy odpoczywasz lub śpisz, serce nadal pracuje, aby podtrzymać życie. Podobnie, jak mięśnie poddane treningowi, tak i serce adaptuje się do wysiłku, co związane jest z rozwojem tzw. zespołu serca atlety.
Czym jest zespół serca atlety?
Zespół serca atlety zazwyczaj pojawia się u sportowców, jak i osób trenujących z dużą częstotliwością. Ilość/częstotliwość takiego wysiłku została oszacowana na około 7 godzin w skali tygodnia lub więcej, co wpływa już na rozrost serca. Tego typu warunek został przyjęty już w roku 1899, gdzie po raz pierwszy zajęto się zagadnieniem. Porównano wtedy serca narciarzy biegowych z osobami prowadzącymi tryb życia siedzący.
Zespół serca sportowca (inna jego nazwa) jest nie do wykrycia w sposób odczuciowy, gdyż nie daje o sobie znać, nie powoduje objawów negatywnych, jak i problemów zdrowotnych. Jest po prostu konsekwencją znacznej ilości treningu, gdzie serce osoby trenującej przystosowuje się do warunków, jakie są mu serwowane.
Jakie zmiany zachodzą w sercu?
Przy występowaniu serca atlety dochodzi do zmiany w budowie strukturalnej mięśnia. Przy znacznej objętości treningowej w skali tygodnia ściany komór serca ulegają zagęszczeniu. Głównie pogrubieniu ulega komora lewa, która odpowiada za to, aby pompować krew świeżą, zasobną w tlen na obwód ciała. Badanie serca wykazuje, że komora lewa jest nawet o 15-20% większa, niż komora osób nietrenujących, jak i komora prawa również ulega pogrubieniu.
Jak zmieniają się funkcje serca?
Jeżeli serce sportowca jest większe, grubsze, a co za tym idzie silniejsze, jest w stanie pompować więcej krwi na obwód. Wiąże się z tym konsekwencja taka, że serce jest bardziej wydajne i nie musi wykonywać dużej ilości uderzeń na minutę, aby zaspokoić zapotrzebowanie organizmu na tlen. Dlatego też u sportowców zaobserwować można niższe tętno spoczynkowe, które może wynosić 50 uderzeń i mniej na minutę. Sportowcy światowej klasy mogą osiągać nawet wartości rzędu 30 uderzeń na minutę.
W jakich warunkach rozwija się serce sportowca?
Jak zostało wspomniane wcześniej, zespół serca sportowca rozwija się, gdy nasz organizm obarczony jest wysiłkiem rzędu 7 godzin treningowych w tygodniu. Badanie przeprowadzone na Uniwersytecie w Harvardzie wskazuje dodatkowo, że najbardziej predysponowane są osoby, które wykonują wysiłki wytrzymałościowe, u nich stwierdzono pogrubienie obu komór serca.
Natomiast sportowcy sportów siłowych predysponowani są do tego, aby pogrubieniu, znacznemu rozbudowaniu, uległa tylko komora lewa. Obie formy wysiłków wpływać będą na strukturę serca, ale zmiany będą uwarunkowane rodzajem wysiłku.
Jak rozpoznać zespół serca sportowca i czy są powody do niepokoju?
Badanie, które potwierdzi, czy mamy do czynienia z pogrubieniem mięśnia sercowego badany jest za pomocą echokardiogramu. Czasem podstawowe prześwietlenie klatki piersiowej również pokazuje zmiany. Tzw. echo serca ukaże nam również, czy serce powiększone jest w wyniku uprawiania sportu, czy też posiadamy inne problemy z jego budową.
Na szczęście oprócz zmian strukturalnych funkcja serca nie jest zaburzona, a jedynie jego praca przebiega nieco inaczej, wykonując mniejszą ilość skurczów w spoczynku. Co więcej, serce mocniej pompuje krew na obwód, co jest powiązane z naturalnym procesem adaptacji do wysiłku serwowanego podczas treningów. Dodatkowo, gdy sportowcy przestają trenować intensywnie, ich serce ulega zmniejszeniu.
