Marihuana w sporcie: korzyści i zagrożenia, wpływ na zdrowie

Na świecie po kannabinoidy (np. marihuanę, haszysz, syntetyczne imitacje) sięga ok. 182,5 miliona ludzi (3,8% populacji). Używanie marihuany („rekreacyjne”) jest legalne w 10 stanach. „Medyczna marihuana” jest legalna w 33 stanach USA. Co najmniej 18 milionów Amerykanów obecnie używa marihuany. W Izraelu co najmniej 30 tysięcy pacjentów sięga po „medyczną marihuanę” (ma mieć dużo CBD, a stosunkowo mało THC).

1. Dlaczego marihuana jest w ogóle na liście antydopingowej WADA?
2. Dlaczego marihuana i kannabinoidy mogą spełniać kryteria WADA?
3. Ile trzeba wziąć, by wpaść?
4. Czy sportowcy sięgają po marihuanę?
5. Czy faktycznie marihuana poprawia wydolność, jak twierdziło prawie 40% jej użytkowników?
6. Co dzieje się z twoim sercem, gdy używasz marihuany?
7. Marihuana a stężenie testosteronu, prolaktyny i kortyzolu
8. Podsumowując

Arnold Schwarzenegger palił kiedyś jointa, a Bill Clinton „tylko palił, ale się nie zaciągał”. Mike Tyson przyznał się, iż wielokrotnie wychodził do walk pod wpływem kokainy i marihuany (oszukiwał testy posługując się fałszywym penisem i zbiornikiem moczu). Na stosowaniu kannabinoidów nierzadko łapie się np. ciężarowców (np. w 2012 r. wpadł Abdellatif Yamil, w 2011 r. Elmehdi Lafrik, zaś w 2009 r. Vardanian Norik).

Kannabinoidy są zakazane przez WADA, zostały sklasyfikowane w kategorii S8, obok tradycyjnej konopi oraz haszyszu, klasyfikuje się tu również mimetyki, takie jak: JWH-018, JWH-073, HU-210. Obecnie modne jest promowanie konopi indyjskiej, jako leku na wszystko. I faktycznie, FDA dopuściło do obrotu w 1985 r. dronabinol. Inne podmioty regulacyjne nie pozostały w tyle rejestrując np. nabilone (Cesamet) czy też nabiximol (Sativex), jako leki przeciwwymiotne, przeciwbólowe lub przeciwspastyczne.

Dave Palumbo zwraca uwagę na to, iż kulturysta nie powinien sięgać po alkohol

https://www.youtube.com/watch?v=GWGZVpiAbKQ

a tym bardziej narkotyki. Dave powiedział prosto z mostu: „alkohol jest substancją antyodżywczą, jest toksyczny dla wątroby”. Wg Palumbo marihuana jest szkodliwa dla twardości sylwetki, gdyż ma wpływ na stężenie estrogenów, więc nie warto po nią sięgać.

Dlaczego marihuana jest w ogóle na liście antydopingowej WADA?

Lista WADA jest międzynarodowym standardem identyfikacji substancji i metod zabronionych w sporcie. Lista jest aktualizowana co roku, a substancja zostanie uwzględniona w Liście, jeśli spełnia dwa z następujących trzech kryteriów:

• ma potencjał, aby poprawić lub poprawić wyniki sportowe
• stanowi rzeczywiste lub potencjalne zagrożenie dla zdrowia sportowca
• łamie ducha sportu

Coroczna decyzja o włączeniu lub niewłączeniu substancji lub metody do listy zabronionych jest obowiązkiem komitetu substancji zabronionych WADA. Decyzję podejmują w oparciu o aktualną wiedzę naukową i medyczną, liczy się też wkład wszystkich zainteresowanych stron podczas corocznego procesu konsultacji. Od momentu powstania listy substancji i metod zabronionych w 2004 r. marihuana i kannabinoidy zostały zakazane do stosowania podczas zawodów.

Dlaczego marihuana i kannabinoidy mogą spełniać kryteria WADA?

Zwiększenie wydolności: powszechnie postrzega się marihuanę jako używkę zawierającą liczne substancje szkodzące osiągom sportowca. Stosowanie marihuany może zaszkodzić koordynacji ręka-oko oraz zniekształcić percepcję przestrzenną, to jednak inne efekty jej stosowania mogą być korzystne w niektórych dyscyplinach sportowych.

Konopie indyjskie mogą powodować rozluźnienie mięśni i zmniejszyć ból w okresie regeneracji po treningu. Może również zmniejszać niepokój i napięcie, powodując lepsze wyniki sportowe (sportowiec znajduje się pod presją). Ponadto konopie mogą zwiększać koncentrację i pozwalają na łatwiejsze podjęcie ryzyka, pozwalając sportowcom zapomnieć o złych wydarzeniach lub wcześniejszej traumie w sporcie. 

Rzeczywiste lub potencjalne zagrożenie dla zdrowia

Szereg badań pokazuje, że używanie marihuany może powodować różne zagrożenia dla zdrowia. Odnotowuje się wpływ konopi indyjskiej na funkcjonowanie układu oddechowego, sercowo-naczyniowego i psychikę.

Palacze marihuany mogą doświadczać problemów z oddychaniem, incydentów pojawienia się nagłego bólu w klatce piersiowej i są narażeni na zwiększone ryzyko infekcji płuc. Stosowanie marihuany podnosi tętno o 20-100 procent krótko po paleniu, co może zwiększać ryzyko zawału serca. Przewlekłe używanie marihuany wiązało się również z chorobą psychiczną, w tym paranoją i psychozą.

W literaturze są opisane przypadki zawału serca po kontakcie z marihuaną (ang. myocardial infarction), jednak pierwszy dotyczy osoby palącej codziennie 10-15 papierosów, a więc mnie nie przekonuje.

Z kolei drugi również dotyczy mężczyzny sięgającego po tytoń, a nie tylko po marihuanę. Poza tym obserwacje naukowców z Tunezji (podobnie, jak z Iranu) często pozostawiają wiele do życzenia. Inni naukowcy twierdzą, iż ryzyko zawału mięśnia sercowego jest prawie pięciokrotnie wyższe w ciągu godziny po paleniu konopi i gwałtownie zmniejsza się po upływie pierwszej godziny. 

Ponadto, według innych badań (Rupak Desai i wsp.), w kontekście zagrożeń sercowo-naczyniowych marihuana nie pozostaje obojętna:

• u 2,7% rekreacyjnych użytkowników marihuany rozwinęły się arytmie, odnotowuje się zwiększenie ilości takich przypadków (od 2010 do 2014 r.)
• u hospitalizowanych użytkowników marihuany najczęściej spotykało się migotanie przedsionków
• ilość przypadków arytmii u użytkowników marihuany wzrosła dwukrotnie (od 2010 do 2014 r.)
• śmiertelność w trakcie pobytu w szpitalu, dla osób stosujących marihuanę i cierpiących na artymię, wzrosła z 3,7% w 2010 r. do 4,4% w 2014 r

Naruszenie ducha sportu

Ze względu na nielegalny charakter marihuany w większości krajów, używanie lub nadużywanie tego środka może być nieetyczne i negatywnie osądzone pod względem moralnym, a to godzi w ducha sportu.

Ile trzeba wziąć, by wpaść?

Poziom progowy moczu dla Carboxy-THC (metabolitu konopi indyjskich) wynosi 150 ng / ml, a akredytowane laboratoria WADA nie są zobowiązane do zgłaszania niekorzystnych wyników analitycznych poniżej tego stężenia. Carboxy-THC, znany również, jako 11-nor-9-karboksy-THC, 11-nor-9-karboksy-delta-9-tetrahydrokanabinol, 11-nor-9-karboksy-delta-9-THC, 11-COOH-THC lub THC-COOH jest głównym wtórnym metabolitem tetrahydrokanabinolu (THC), który powstaje w organizmie po spożyciu konopi. W praktyce oznacza to, iż można wpaść po kilku tygodniach od stosowania THC (niektórzy podają czas ok. 4 tygodni).

Czy sportowcy sięgają po marihuanę?

Tak, gdyż w USA postępuje proces legalizacji marihuany, a media coraz częściej informują o stosowaniu konopi przez sportowców. Na przykład w 2015 r. Frederick Dreier na łamach „Wall Street Journal” opublikował raport na temat używania konopi przez biegaczy na dystansach dłuższych niż maraton (obiegowo mówi się na nich „ultrasy”).

Dla biegacza korzystne jest działanie przeciwbólowe, hamowanie nudności i spokój psychiczny, które daje marihuana. „Jeśli znajdziesz odpowiednie stężenie, marihuana eliminuje stres z biegania” - dodaje biegacz na dystansach ultra, Avery Collins. „Biegniesz nieprzerwanie 17 czy 20 godzin, a kiedy się zatrzymujesz, czasami twoje nogi i mózg nie przestają. Czasami marihuana jest jedynym sposobem, w jaki mogę zasnąć po wyścigu”.

Psychologowie z Uniwersytetu w Colorado zbadali kwestię stosowania marihuany u 605 osób. Były to osoby mieszkające w stanach, gdzie konopie są legalne. Nie mniej, niż 81,7% użytkowników marihuany twierdziło, że stosuje konopie 1 godzinę przed treningiem, podczas treningu lub 4 godziny po treningu.

Dominowało używanie konopi po treningu. Jednak dwie trzecie użytkowników zażywało konopie indyjskie przed i po treningu. Użytkownicy wierzyli, iż konopie przyspieszają regenerację oraz pozwalają łatwiej znieść bolesność powysiłkową.

70% twierdziło, iż marihuana zwiększa radość z ćwiczeń, prawie 80%, iż przyspiesza regenerację powysiłkową, ponad 50%, iż zwiększa motywację. Z kolei blisko 40% twierdziło, iż zwiększa wydolność.

Czy faktycznie marihuana poprawia wydolność, jak twierdziło prawie 40% jej użytkowników?

Systematyczny przegląd wysokiej jakości badań jest dowodem o największej wadze, najmniej wiarygodne są słabo kontrolowane badania dotyczące kohort (obserwacyjne badania kohortowe, w których oceniano prospektywnie wystąpienie określonego punktu końcowego). Kennedy MC dokonał w 2017 r. przeglądu systematycznegoopublikowanej literatury.

Wyszukiwanie przeprowadzono przy użyciu PUB med, Medline i Embase w poszukiwaniu marihuany, marihuany, kanabinoidów i THC, w kontekście sportu i ćwiczeń. Uwzględniono zawartość czasopism o medycynie sportowej na przestrzeni 10 lat, jak również odsyłacze z czasopism i osobisty zbiór przedruków. Dokonano przeglądu wyłącznie literatury w języku angielskim i uwzględniono tylko artykuły określające szczegóły programu ćwiczeń lub protokołu treningowego.

Wyniki

Tylko 15 opublikowanych badań zbadało wpływ THC w związku z wykonywaniem określonego protokołu ćwiczeń. Z tych badań w żadnym nie wykazano poprawy wydolności tlenowej. Marihuana zmniejszała siłę i mogła mieć wpływ na wystąpienie bólu w klatce piersiowej i innych objawów sugerujących niedokrwienie mięśnia sercowego.

Co dzieje się z twoim sercem, gdy używasz marihuany?

• tętno i ciśnienie krwi zwiększają się = zmuszenie serca do cięższej pracy
• zdolność krwi do transportu tlenu w całym ciele, w tym do twojego serca, zmniejsza się
• rezultatem jest zwiększone obciążenie serca i zmniejszona zdolność poradzenia sobie z maksymalnym wysiłkiem

Niektórzy pacjenci nie mogli skończyć zaplanowanych ćwiczeń (protokołu wysiłkowego), ponieważ odczuwali działania niepożądane spowodowane przez konopie indyjskie. Ważnym odkryciem związanym z testowaniem pod kątem antydopingowym było wykazanie, że ćwiczenia aerobowe powodują tylko bardzo mały wzrost (<1 ng / ml) w stężeniach THC.

Wniosek: THC nie pomaga ani w ćwiczeniach aerobowych ani też siłowych.

Marihuana a stężenie testosteronu, prolaktyny i kortyzolu

Wg starszych opracowań (1983 r.) marihuana negatywnie oddziałuje na stężenie testosteronu. Ale jeszcze starsze opracowanie Cushmana P Jr. iI wsp. (z 1975 r.) mówi o braku wpływu marihuany na poziom testosteronu. 

W końcu największe badania Thistle JE z 2017 r. przynoszą ostateczną (?) odpowiedź. Wzięto pod uwagę 1577 mężczyzn z badania z lat 2011-2012 (NHANES). 66,2% z badanej populacji używało marihuany (kiedykolwiek), a 26.6% stosowało ją niedawno. Nie było różnic w stężeniu testosteronu we krwi u użytkowników marihuany (średnio 3,69 ng/mL), jak i U osób, które nigdy nie sięgały po ten narkotyk (średnio 3,70 ng/mL). Co najciekawsze, osoby które niedawno sięgały po narkotyk, miały wyższe stężenia testosteronu we krwi.

Oczywiście niewiele to znaczy. Alkohol podwyższa (chwilowo) stężenie testosteronu, ale przy tym wywiera tak niszczący wpływ na organizm (np. pod względem odwodnienia), iż nie ma to żadnego znaczenia. Spekuluje się, iż etanol upośledza procesy przyłączania się cząsteczek testosteronu do receptora androgenowego, co znacznie spowalnia budowanie masy mięśniowej. Podobny mechanizm może dotyczyć marihuany, ale wymaga to udowodnienia.

Marihuana może, lecz nie musi podnosić stężenia kortyzolu, badania przynoszą sprzeczne informacje. Przy jednorazowym zastosowaniu odnotowuje się wzrost ilości kortyzolu, przy regularnym podawaniu marihuany reakcja jest stłumiona. Marihuana nie musi mieć też wpływu na stężenie prolaktyny.

Podsumowując

Wg najświeższych badań Yankey BA i wsp., stosowanie marihuany zwiększa ryzyko nadciśnienia, co ma duży wpływ na śmiertelność w perspektywie 20-30 lat życia (zniszczenie nerek i przebudowa lewej komory serca). Podobnie negatywne efekty są związane z nadużywaniem sterydów anaboliczno-androgennych oraz alkoholu (przy nadużywaniu występują: przebudowa serca, przerost lewej komory, nadciśnienie, uszkodzenia nerek itd.)

Należy dodać, że zupełnie czym innym jest stosowanie syntetycznych kannabinoidów (JWH-018, JWH-073, HU-210 itd.) a konopi indyjskiej. Syntetyki dość szybko mogą zniszczyć nerki (podobnie, jak skażona kokaina, MDMA czy siarczan amfetaminy w wyższych dawkach), na co wskazują liczne badania naukowe np.

Z powodu sytuacji prawnej sięganie po marihuanę w Polsce jest związane z dużym ryzykiem.

Jeśli chodzi o wpływ konopi na zdrowie przy wieloletnim stosowaniu, to jest co najmniej niepokojący.

Czy marihuana jest destrukcyjna dla budowania mięśni i siły? Na to pytanie nie ma odpowiedzi, ale nie warto po nią sięgać, chociażby ze względu na jej wpływ na układ krążenia, ciśnienie krwi oraz płuca. Konopie indyjskie raczej nie powinny widnieć na liście WADA, gdyż dają znikome zyski, a kolosalne straty sportowcom.

Referencje:

• Cannabis in Sport: Anti-Doping Perspective. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21985215
• National Institute on Drug Abuse. http://www.drugabuse.gov/publications/drugfacts/marijuana
• Noamen A, Hajlaoui N, Mehdi G and Haouala H. „Cannabis induced myocardial infarction underlying mechanism and the place of glycoprotein IIb/IIIa inhibitors in its management: Two illustrative cases of acute anterior myocardial infarction related to cannabis” Case ReportJ Integr Cardiol, 2016, doi: 10.15761/JIC.1000162 Volume 2(3): 292-294Journal of Integrative CardiologyISSN: 2058-3702 https://pdfs.semanticscholar.org/53af/743b2f6cf4ab1dfd8b9f60193e03b37ff826.pdf
• Mittleman MA, Lewis RA, Maclure M, Sherwood JB, Muller JE (2001) Triggering myocardial infarction by marijuana. Circulation 103: 2805-2809.
• https://www.usada.org/substances/marijuana-faq/
• Rupak Desai „Burden of arrhythmia in recreational marijuana users" https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0167527318311008
• Kennedy MC1. „Cannabis: Exercise performance and sport. A systematic review.” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28392338
• Yankey BA1, Rothenberg R1, Strasser S1, Ramsey-White K1, Okosun IS1. “Effect of marijuana use on cardiovascular and cerebrovascular mortality: A study using the National Health and Nutrition Examination Survey linked mortality file.” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28789567
• Maisch B1. “Alcoholic cardiomyopathy : The result of dosage and individual predisposition”https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27582365
• William F. Pendergraft, III, Leal C. Herlitz, Denyse Thornley-Brown, Mitchell Rosner, and John L. Nilescorresponding author “Nephrotoxic Effects of Common and Emerging Drugs of Abuse” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4220747/
• J.J. CARTLEDGE, W.M. CHOW and P.A. HAMILTON STEWART “Acute renal failure after amphetamine presenting with loin pain” http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1046/j.1464-410x.1998.00349.x/pdf
• Grażyna Michalska-Krzanowska1, Elżbieta Stasiak-Pikuła1, Renata Sajdak1, Piotr Waloszczyk2, Krzysztof Borowiak2, Mirosław Parafiniuk2 „Ostre zatrucie amfetaminą” http://www.czytelniamedyczna.pl/119,ostre-zatrucie-amfetamina.html
• Barnett G, Chiang CW, Licko “Effects of marijuana on testosterone in male subjects.” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6316036
• Cushman P Jr. “Plasma testosterone levels in healthy male marijuana smokers”. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1211384
• Thistle JE1, Graubard BI1, Braunlin M1, Vesper H2, Trabert B1, Cook MB1, McGlynn KA1. „Marijuana use and serum testosterone concentrations among U.S. males.” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28395129
• Mohini Ranganathan, Gabriel Braley, Brian Pittman, Thomas Cooper, Edward Perry, John Krystal, and Deepak Cyril D’Souza “The effects of cannabinoids on serum cortisol and prolactin in humans” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2863108/