Testosteron jest nadal niezwykle silnie zmitologizowanym hormonem, któremu przypisuje się niezwykłe właściwości. W rzeczywistości to bardziej prohormon niż hormon, to znaczy, że skutki w ustroju wywołują dihydrotestosteron (DHT) i estradiol, które powstają z testosteronu.

Testosteron - czy warto mieć go ponad normę?

Nie należy wierzyć, iż wysokie stężenie testosteronu jest zawsze korzystne. Może się okazać, iż niekoniecznie.

Ciąża i waga urodzeniowa dziecka?

​Naukowcy wzięli pod lupę 147 kobiet. Okazało się, że podwyższone stężenie testosteronu u matki w 17 i 33 tygodniu ciąży jest związane z niższą wagą i długością urodzeniową. Nie zaobserwowano podobnych związków dla DHEAS, androstendionu czy SHBG (globuliny, która wiąże hormony płciowe). Podwyższone stężenie testosteronu miało wpływ na zmniejszenie masy urodzeniowej nawet o 160 g. Dla testosteronu całkowitego norma wynosi: 280-1080 nanogramów na decylitr (mężczyźni) oraz mniej niż 70 nanogramów na decylitr (kobiety).

Polecamy również: Tribulus poprawia libido u kobiet? Tribulus i PCOS

PCOS, stężenie testosteronu i otyłość

W zespole policystycznych jajników stężenie testosteronu u pań wynosi zwykle mniej niż 150 nanogramów na decylitr (może być podniesione także stężenie DHEA-S oraz prolaktyny), czyli może być znacząco wyższe, w porównaniu do zdrowych kobiet. Wielu mężczyzn wierzy, że: „testosteron sprzyja utracie tkanki tłuszczowej”? Oczywiście, proszę więc wytłumaczyć, czemu 80% kobiet z zespołem policystycznych jajników w USA jest otyła?

PCOS u kobiet

Testosteron jako doping - potencjalne ryzyko

To samo dotyczy stosowania nieumiarkowanych dawek testosteronu w dopingu. Istnieje dawka pułapowa, po której przekroczeniu nie odnotowuje się już dalszych korzyści. Ponadto bardzo często u takich mężczyzn pojawiają się problemy ze skórą (trądzik), piersiami (ginekomastia; trwałe zmiany wyglądu piersi), nadciśnieniem tętniczym (sercem i nerkami), łysieniem, retencją wody, odkładaniem tkanki tłuszczowej, stawami (estradiol zwiększa ryzyko odniesienia kontuzji), pogorszeniem wyglądu sylwetki.

W farmakologii prawie nigdy nie zdarza się, by nadmiar substancji aktywnej sprzyjał zdrowiu. Im silniejszy lek, tym jego przedawkowanie jest groźniejsze.

Czy testosteron powoduje agresję?

Naukowcy podawali 200 mg testosteronu enanthate (144 mg „czystego” testosteronu) i badali wpływ na agresję, nastrój i impulsywność zdrowych mężczyzn. Druga grupa zdrowych mężczyzn funkcjonowała jako kontrolna i otrzymywała placebo, czyli 200 mg chlorku sodu tygodniowo.

Kolejną grupę stanowiło 8 mężczyzn z hipogonadyzmem (niewystarczającą „produkcją” testosteronu np. z powodu „zablokowania” osi podwzgórze-przysadka-jądra, uszkodzeń podwzgórza/przysadki, z przyczyn genetycznych, z powodu stosowania leków lub z powodu niewydolności jąder). W tej grupie mężczyźni otrzymywali 200 testosteronu enanthate (144 mg „czystego” testosteronu) co 2 tygodnie, przez 8 tygodni.

testosteron, hormony

Co pokazują badania?

  • Zdrowi mężczyźni otrzymujący ponadfizjologiczną dawkę testosteronu nie odczuwali żadnych znaczących zmian w poziomie agresji ani wahań nastroju.
  • W grupie z hipogonadyzmem terapia testosteronem zadziałała leczniczo, tj. odnotowano znaczące zmniejszenie negatywnego nastroju (napięcia, złości i zmęczenia), po którym nastąpił wzrost wigoru.

Podsumowanie

Dane te nie potwierdzają hipotezy, że ponadfizjologiczne stężenia testosteronu prowadzą do wzrostu agresji lub zaburzeń nastroju. Zamiast tego, po raz pierwszy wykazano wysoki poziom negatywnego afektu doświadczanego przez pacjentów z hipogonadyzmem. U tych mężczyzn terapia testosteronem może dosłownie i w przenośni „ratować życie”.

Referencje:

  • S M Carlsen and others, Maternal testosterone levels during pregnancy are associated with offspring size at birth, European Journal of Endocrinology, Volume 155, Issue 2, Aug 2006, Pages 365–370, https://doi.org/10.1530/eje.1.02200
  • Daryl B O'Connor i in. Exogenous testosterone, aggression, and mood in eugonadal and hypogonadal men https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0031938402006479
  • Monika Kuligowska-Jakubowska i in. Zaburzenia gospodarki węglowodanowej u kobiet z zespołem wielotorbielowatych jajników (PCOS) https://journals.viamedica.pl/clinical_diabetology/article/viewFile/19669/16001
  • Hague WM., Adams J., Rodda C., et al The prevalence of polycystic ovaries in patients with congenital adrenal hyperplasia and their close relatives. Clin Endocrinol (Oxf). 1990;33(4):501–510.
  • Barnes RB., Rosenfield RL., Ehrmann DA., et al Ovarian hyperandrogynism as a result of congenital adrenal virilizing disorders: evidence for perinatal masculinization of neuroendocrine function in women. J Clin Endocrinol Metab. 1994;79(5):1328–1333. [PubMed]
  • Alexiou E, Hatziagelaki E, Pergialiotis V, Chrelias C, Kassanos D, Siristatidis C, Kyrkou G, Kreatsa M, Trakakis E. Hyperandrogenemia in women with polycystic ovary syndrome: prevalence, characteristics and association with body mass index
  • Sam S. Obesity and polycystic ovarian syndrome. Obes Manag. 2007;3(2):69–73.
Zawarte treści mają charakter wyłącznie edukacyjny i informacyjny. Starannie dbamy o ich merytoryczną poprawność. Niemniej jednak, nie mają one na celu zastępować indywidualnej porady u specjalisty, dostosowanej do konkretnej sytuacji czytelnika.
Komentarze (1)
rarytas1

Chyba nastąpiła pomyłka z tą częścią " estradiol zwiększa ryzyko odniesienia kontuzji " .
W budowaniu siły ważniejszy jest estrogen niż testosteron i tak było w moim przypadku. Czym wyżej normy na sterydach miałem estrogenu tym byłem bardziej niezniszczalny. Strongmani również są przeładowani estrogenem . To błąd czy są jakieś opracowania o estrogenach i kontuzjach?

1