Aminokwasy, zaraz po wodzie, są najobficiej występującymi związkami chemicznymi w organizmie. Jednym z nich jest glutamina, która uznawana jest za jeden z najważniejszych i najbardziej wszechstronnych aminokwasów w diecie człowieka. Jej rolę dobrze scharakteryzowano zarówno w kontekście zdrowia jelit, jak i funkcjonowania układu odpornościowego.
Rola glutaminy w organizmie
Osoba ważąca około 70 kg powinna w organizmie mieć około 70 g glutaminy, z czego 40 – 80 g jest produkowane „na własną rękę” na drodze ścieżek metabolicznych. Około 20% wszystkich aminokwasów w krwiobiegu to właśnie glutamina (oraz 40 – 60% w tkankach, m.in. w wątrobie czy mięśniach szkieletowych).
Jest to aminokwas niezbędny dla noworodków oraz względnie niezbędny dla osób dorosłych i wykazuje liczne funkcje metaboliczne i immunologiczne. Bierze udział w regulacji gospodarki azotowej przez usprawnienie transportu amoniaku oraz regulacji homeostazy pH w tkankach. Służy jako „składnik” do produkcji związków biochemicznych o znaczeniu biosyntetycznym i antyoksydacyjnym.
Obok glukozy glutamina jest najważniejszym źródłem energii (w stanach katabolicznych) dla komórek odpornościowych, takich jak limfocyty, neutrofile czy makrofagi. W przypadkach niektórych chorób, stresu metabolicznego czy niskiej podaży węglowodanów poziom glutaminy w tkankach może ulegać obniżeniu, gdyż wątroba zaczyna ją „pochłaniać” do celów związanych z regulacją homeostazy energetycznej.
Glutamina w jelitach
Najnowsze publikacje naukowe podkreślają rolę glutaminy w kontekście zdrowia układu pokarmowego. Sprzyja procesom związanym z namnażaniem i przetrwaniem enterocytów (komórek jelit) poprzez aktywację specyficznych szlaków metabolicznych i regulację wewnątrzkomórkowego potencjału antyoksydacyjnego. Ponadto usprawnia jelitowy transport jonów i reguluje funkcje bariery jelitowej w przypadku uszkodzeń tkanek, infekcji czy stanów katabolicznych. Wykazano również działanie ochronne i pobudzające do wzrostu wobec komórek śluzówki jelita.
Zaburzenia poziomu glutaminy w organizmie (zwłaszcza w obrębie przewodu pokarmowego) obserwowane są m.in. w urazach wielonarządowych, zakażeniu septycznym, czy chorobach zapalnych jelit. Niekiedy zwiększenie podaży glutaminy poprzez włączenie suplementacji może przynieść poprawę objawów klinicznych u pacjentów zmagających się z właśnie tymi zaburzeniami. Metabolizm glutaminy modulować mogą również hormony (np. glukokortykoidy, insulina, hormon wzrostu), zatem zaburzenia endokrynologiczne stanowią kolejny czynnik ryzyka dla całej „gospodarki” związanej z tym aminokwasem.
Glutamina w zaburzeniach jelit
Mimo że organizm produkuje pewną część glutaminy, warto na bieżąco dbać o odpowiedni jej poziom w diecie. Odpowiednio skomponowana dieta może dostarczyć wymaganych ilości glutaminy, jednak istnieją liczne stany fizjologiczne i patofizjologiczne, w których lepszym rozwiązaniem może być suplementacja.
Przeczytaj także:
- L-glutamina i wsparcie w leczeniu zespołu jelita drażliwego IBS
- W jaki sposób glutamina wpływa na jelita?
Źródła:
Wang B, Wu G, Zhou Z, Dai Z, Sun Y, Ji Y, Li W, Wang W, Liu C, Han F, Wu Z. Glutamine and intestinal barrier function. Amino Acids. 2015 Oct;47(10):2143-54. doi: 10.1007/s00726-014-1773-4. Epub 2014 Jun 26. PMID: 24965526.
Kim MH, Kim H. The Roles of Glutamine in the Intestine and Its Implication in Intestinal Diseases. Int J Mol Sci. 2017 May 12;18(5):1051. doi: 10.3390/ijms18051051. PMID: 28498331; PMCID: PMC5454963.
Szkoda tylko że nie wspomnieliście że ponad 70% glutaminy podawanej z zewnątrz nawet nie dostaje się do jelit ;) polecam badania na pubnet
Jeśli jest tak, jak mówisz to większa porcja załatwia sprawę i uzyskujesz tym sposobem dawkę efektywną.
a nie pomyliles tego z przedostaniem sie do krwi, a nie do jelit?
bo wlasnie o to chodzi, aby jelita zatrzymaly glutamine i wykorzystaly na swoje potrzeby odzywcze i regeneracyjne