Zaburzenia odżywiania, takie jak jadłowstręt psychiczny (anoreksja) i bulimia, definiuje się jako zaburzenia żywieniowe, które zagrażają zdrowiu i upośledzają normalne funkcjonowanie. Częstość występowania zaburzeń odżywiania w ciągu życia wynosi około 2% i jest częstsza wśród kobiet, szczególnie młodszych. Zaburzenia odżywiania prowadzą do zwiększonej śmiertelności i obniżonej jakości życia.

Znane są przypadki młodych kobiet, u których obsesyjne stosowanie głodówek, odwadniania, restrykcyjnych diet i farmakologii (np. DNP) spowodowało zgon. Co roku w tych okolicznościach odchodzą osoby, które wcale nie powinny jeszcze umierać. Odpowiednie stężenia elektrolitów (np. sodu, potasu, wapnia, chlorków, magnezu) są niezmiernie istotne dla wyniku sportowego, ale też dla podtrzymania funkcjonowania ustroju człowieka.

  1. Jak się objawiają zaburzenia elektrolitowe?
  2. Jak często występują zaburzenia elektrolitowe?
  3. Czy stężenia elektrolitów mogą być markerem zaburzeń odżywiania?

Jak się objawiają zaburzenia elektrolitowe?

Spadek stężeń niektórych rodzajów związków krytycznych dla człowieka może bezpośrednio zagrażać życiu, gdyż ma wpływ na pojawienie się zaburzeń rytmu serca. Odnotowano wiele zgonów biegaczy, którzy co prawda dbali o picie wody w trakcie wysiłku, ale zapomnieli, iż ona „rozcieńcza” płyny ustrojowe, co prowadzi do hiponatremii i niejednokrotnie, w cięższych przypadkach do zgonu. Inni co prawda dostarczali elektrolity, ale zapomnieli o najważniejszym, czyli o podaży sodu.

kobieta z bólem serca

W hiponatremii hipotonicznej, która jest najczęstszą postacią hiponatremii, objawy kliniczne są w dużej mierze spowodowane obrzękiem mózgu w skutek przedostania się wody do komórek. W ostrej i ciężkiej hiponatremii mogą wystąpić dramatyczne objawy, takie jak drgawki, ostra psychoza, trwałe uszkodzenie mózgu, przepuklina pnia mózgu, prowadząca do śpiączki i śmierci. W przewlekłej hiponatremii objawy są na ogół mniej dramatyczne i mogą obejmować ból głowy, nudności, wymioty, zmiany chodu, skurcze mięśni, niepokój i dezorientację.

W jednym z badań wieloletnią obserwacją objęto 3551 osób w wieku ok. 43 lat. Zbyt niskie stężenie sodu dotyczyło 6,9% osób z badanej kohorty. Hiponatremia była istotnie związana z wiekiem, pochodzeniem rasy czarnej, obecnością marskości lub zastoinowej niewydolności serca oraz stosowaniem selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny. Pod koniec okresu obserwacji odnotowano 202 zgony, w tym 29 osób z hiponatremią. Zbyt niskie stężenie sodu prawie dwukrotnie zwiększało ryzyko śmierci.

Jak często występują zaburzenia elektrolitowe?

Zaburzenia odżywiania mogą się manifestować w sposób ostry. Należą do nich nieprawidłowe stężenia potasu, sodu, magnezu i fosforanów wraz z zaburzeniami równowagi kwasowo-zasadowej. Jeśli chodzi o częstość występowania, badanie 1026 dorosłych, którzy trafili do szpitala z powodu zaburzeń odżywiania, wykazało, że w momencie przyjęcia 25,8% pacjentów miało hipokaliemię (zbyt niskie stężenie potasu), 14,0% wykazywało hiponatremię (zbyt niskie stężenie sodu), a 16,6% wykazywało objawy zasadowicy metabolicznej.

Czy stężenia elektrolitów mogą być markerem zaburzeń odżywiania?

Lekarz medycyny Gregory L. Hundemer z Uniwersytetu w Ottawie (Kanada) i wsp. sugerują w swoim opracowaniu z 8 listopada 2022 r., że można diagnozować zaburzenia odżywiania na podstawie prostych testów dotyczących stężeń elektrolitów. Dzięki pracy wspomnianych naukowców ustalono powiązanie między występowaniem zaburzeń odżywiania i nieprawidłowych stężeń elektrolitów w ustroju. Wcześniej wykryte nieprawidłowości w stężeniu elektrolitów wiązały się z 2,1-krotnie wyższą szansą na późniejsze rozpoznanie zaburzeń odżywiania.

Wyniki cytowanego eksperymentu sugerują, że niewyjaśnione w inny sposób nieprawidłowości elektrolitowe mogą służyć do identyfikacji osób, które powinny zostać poddane dodatkowym badaniom, gdyż mogą występować u nich zaburzenia odżywiania.

Referencje:

  • Gregory L. Hundemer i in. Analysis of Electrolyte Abnormalities in Adolescents and Adults and Subsequent Diagnosis of an Eating Disorder https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2798207
  • Fabrice Gankam-Kengne i in. Mild hyponatremia is associated with an increased risk of death in an ambulatory setting https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23325088/
  • Alessandro Peri i in. Morbidity and Mortality of Hyponatremia https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32097927/
Zawarte treści mają charakter wyłącznie edukacyjny i informacyjny. Starannie dbamy o ich merytoryczną poprawność. Niemniej jednak, nie mają one na celu zastępować indywidualnej porady u specjalisty, dostosowanej do konkretnej sytuacji czytelnika.
Komentarze (0)