Infekcje dróg oddechowych mogą utrudniać funkcjonowanie w wielu sytuacjach życiowych, takich jak m.in. praca czy aktywność zarówno fizyczna, jak i umysłowa. W skrajnych przypadkach, takich jak wyraźnie obniżona aktywność układu odpornościowego, infekcje mogą być nawet śmiertelne.
Szukając środków zapobiegawczych w kierunku tego typu infekcji, warto spojrzeć m.in. na witaminę D, która należy do najbardziej wszechstronnych i często niedoborowych witamin. Wiele czynników wpływa na to, że obecnie często zaleca się nawet całoroczną suplementację tej witaminy.
Funkcje witaminy D
Witamina D jest jedną z najczęściej badanych witamin w kontekście zdrowia człowieka. Wynika to z faktu, że jej poziom wpływa m.in. na ryzyko wystąpienia oraz przebieg różnych chorób, w tym chorób o podłożu infekcyjnym i zapalnym. Aktywność witaminy D zależna jest między innymi od interakcji ze swoistymi receptorami, które znajdują się w komórkach ponad 30 rodzajów tkanek w organizmie oraz na komórkach układu odpornościowego.
Aktywacja receptorów przez witaminę rozpoczyna komórkową kaskadę sygnalizacyjną, która sprzyja utrzymaniu homeostazy i optymalizacji zdrowia. Z tego względu ważne jest, aby niezależnie od stanu zdrowia zapewniać organizmowi odpowiednio wysoką podaż lub warunki do syntezy skórnej z promieni słonecznych w miesiącach wiosenno-letnich.
Niedobory witaminy D
Poziom witaminy D w organizmie zależny jest między innymi od spożycia z dietą (głównie ryb i grzybów) i suplementacji, a także ekspozycji na promienie słoneczne w ciepłych miesiącach, kiedy to synteza za pomocą enzymów w skórze jest najbardziej efektywna. Niedobory witaminy D stanowią obecnie powszechny problem zdrowia publicznego w wielu krajach na całym świecie.
Niski poziom został powiązany z różnymi chorobami, takimi jak choroby zapalne jelit i niektóre choroby autoimmunologiczne, przewlekłe choroby nerek, różne typy nowotworów, choroby układu krążenia, otyłość, cukrzyca typu 1 i nadciśnienie. Niedobór określa się przy poziomie witaminy D w osoczu poniżej 20 – 30 ng/ml i poza wymienionymi powyżej schorzeniami wiązać się może również z większym ryzykiem występowania infekcji dróg oddechowych.
Witamina D a infekcje dróg oddechowych
W obserwacjach naukowych odnotowano, że częstotliwość infekcji jest wyższa u osób z niedostatecznym poziomem witaminy D w organizmie. Ponadto w laboratoryjnych badaniach eksperymentalnych stwierdzono, że witamina ta aktywuje czynniki przeciwdrobnoustrojowe. Reguluje wrodzony i nabyty układ odpornościowy, a także nasila procesy autofagii i zwiększa potencjał antyoksydacyjny organizmu. Dzięki temu, kiedy jest utrzymywana na wysokim poziomie, zapobiegać może infekcjom dróg oddechowych.
Zapobieganie infekcjom
Mając na celu utrzymanie stanu zdrowia oraz zapobieganie wszelkim infekcjom warto zadbać o odpowiedni stan odżywienia organizmu. Poziom witaminy D jest jednym z markerów, który warto kontrolować m.in. z tego punktu widzenia. Jeżeli podaż z dietą oraz ekspozycja na promienie słoneczne są niewystarczające do uzyskania poziomu w osoczu powyżej 30 ng/ml należy rozważyć suplementację.
Źródła:
Martineau AR, Jolliffe DA, Hooper RL, Greenberg L, Aloia JF, Bergman P, Dubnov-Raz G, Esposito S, Ganmaa D, Ginde AA, Goodall EC, Grant CC, Griffiths CJ, Janssens W, Laaksi I, Manaseki-Holland S, Mauger D, Murdoch DR, Neale R, Rees JR, Simpson S Jr, Stelmach I, Kumar GT, Urashima M, Camargo CA Jr. Vitamin D supplementation to prevent acute respiratory tract infections: systematic review and meta-analysis of individual participant data. BMJ. 2017 Feb 15;356:i6583. doi: 10.1136/bmj.i6583. PMID: 28202713; PMCID: PMC5310969.