Okresy przejściowe pomiędzy porami roku wymagają pewnej adaptacji organizmu. Zmieniają się wtedy m.in. temperatury powietrza, wilgotność powietrza, czy charakterystyka opadów deszczu. Zmianom ulegają także uwarunkowania związane z ekspozycją na słońce, co niesie za sobą konsekwencje w niemal całym organizmie i otaczającym go ekosystemie.
Przesilenie wiosenne
Nadejście wiosny, przez wiele osób co roku długo wyczekiwane, często kojarzy się z pozytywnymi zmianami w otoczeniu i w życiu. Dzięki wyższym temperaturom powietrza można ubierać się lżej, spędzać więcej czasu na świeżym powietrzu, czy sprawniej się przemieszczać.
Wydłużenie czasu nasłonecznienia powoduje powrót do życia otaczającej roślinności, dzięki czemu produkcja tlenu w otoczeniu ulega nasileniu, a sam „pejzaż” dnia codziennego ulega urozmaiceniu dzięki zieleni, a także w sklepach pojawiają się produkty sezonowe. Na skutek większej ekspozycji na promieniowanie słoneczne organizm zaczyna produkować witaminę D, co jest korzystne dla układu kostnego, nerwowego oraz innych.
Mimo tak licznych korzyści z przyjścia najbardziej barwnej pory roku u niektórych osób pojawiają się zaburzenia poziomu energii w ciągu dnia oraz wahania nastroju. Jest to dla nich jeden z najtrudniejszych etapów w roku i często odnosi się wtedy wrażenie, że trwa dużo dłużej, niż w roku poprzednim.
Wyraźnie odczuwana jest wtedy senność, a także rozleniwienie czy brak motywacji. Objawom tym niekiedy towarzyszą bóle głowy i brak apetytu. Szczególnie narażone na niekomfortowe przechodzenie przesilenia są osoby z chorobami przewlekłymi (zwłaszcza chorobami serca), a także osoby narażone na zbyt wysokie obciążenie pracą (zarówno fizyczną, jak i umysłową).
Przyczyny przesilenia
Obniżenie nastroju, wahania motywacji i zaburzenia samopoczucia są, skutkiem tego, że organizm jest już w pewien sposób „zmęczony” zimą, a okres przesilenia jest przecież ostatnim jej etapem. W okresie zimowym najczęściej wyższy jest poziom „hormonu stresu” (kortyzolu), niż w ciepłych miesiącach, a im dłużej ten stan się utrzymuje, tym gorsze bywa samopoczucie.
Ze względu na brak dostępności niektórych produktów sezonowych, a także na zimową przerwę w syntezie witaminy D przez skórę, w organizmie dochodzić może do niedoborów, które w czasie przesilenia mogą być najgłębsze. Ponadto przyczyną gorszego samopoczucia może być dłuższe przebywanie w pracy ze względu na to, że dłużej jest „jasno”.
Sposoby na przesilenie wiosenne
Dbając o higienę stylu życia, przesilenie wiosenne nie powinno sprawiać problemów, jednak w przypadku, gdy pojawiają się niedobory żywieniowe (np. witaminy D), czy zaburzenia rytmu okołodobowego (np. nieregularne godziny snu) może ono stanowić pewną trudność.
Aby uniknąć „bolesnego” przejścia między porami roku należy zadbać o warunki do wysypiania się, a także odpowiedni poziom aktywności fizycznej, czas na regenerację oraz wyregulować stan odżywienia organizmu. Często z pomocą mogą przyjść suplementy diety, które m.in. poprawią jakość snu (np. melatonina), obniżą poziom odczuwanego stresu (np. ashwagandha), czy zoptymalizują stan odżywienia (np. witamina D).