W Polsce kilka milionów osób ma cukrzycę, a stan przedcukrzycowy prawdopodobnie kolejne kilka milionów. Biorąc pod uwagę współczesne nawyki żywieniowe, rosnącą otyłość, wcale nie powinno dziwić, iż odnotowuje się ta znaczący rozkwit cukrzycy.
W skali świata z powodu cukrzycy umiera co roku nawet 4,2 mln ludzi, natomiast u pozostałych może mieć ona kolosalny wpływ na jakość życia, np. farmakoterapia bywa uciążliwa, przy cukrzycy typu II po pewnym czasie konieczne może być podawanie insuliny, co nie jest łatwe ani przyjemne.
Na co wpływa berberyna?
Berberyna reguluję glikemię, która jest kluczowa dla wszystkich sportowców, a także osób nieaktywnych fizycznie. Wykazuje działanie antybakteryjne, przeciwwirusowe, obniża stężenie cukru we krwi, korzystnie wpływa na mikroflorę jelit i system odpornościowy. Na tym wcale nie kończą się zalety ze stosowania berberyny.
Na co umierają diabetycy?
Wbrew niektórym obiegowym opiniom stężenie cukru we krwi nie jest jakimś nic nieznaczącym wskaźnikiem. Ma on kolosalne przełożenie na zdrowie, podobnie jak stężenie cholesterolu czy trójglicerydów. Zaburzenia regulacji glikemii mają wyraźny, negatywny wpływ na cały ustrój. Według prof. dr hab. med. Krzysztof J. Filipiaka: „w cukrzycy ryzyko zawału serca rośnie o 65 proc., rozpoznania niewydolności serca o 69 proc., stenozy aortalnej o 34 proc., a udaru mózgu o 68 proc”.
Ocenia się, że incydenty sercowo-naczyniowe są głównymi przyczynami zgonów chorych na cukrzycę, a aspiryna jest najczęściej stosowanym lekiem w prewencji wtórnej zdarzeń niedokrwiennych u chorych na cukrzycę. Jednak wielu pacjentów przyjmujących opisany środek w końcu doznaje incydentów sercowo-naczyniowych. Niektórzy naukowcy sugerują, że powodem porażki terapeutycznej jest oporność na leki przeciwpłytkowe, stan, który występuje przy cukrzycy.
Oporność na aspirynę
U pacjentów z cukrzycą wzrasta oporność na aspirynę (AR). Nie wiadomo, czy kontrola glikemii ma wpływ na AR. Częstość występowania oporności na aspirynę opisywana w piśmiennictwie jest bardzo zróżnicowana, zależy od przyjętego testu, dawki leku i populacji pacjentów. Przewlekła hiperglikemia (podwyższone stężenie cukru we krwi) jest związana z nadreaktywnością płytek krwi i nadmierną aktywacją płytek u pacjentów z cukrzycą.
Pomimo leczenia przeciwpłytkowego pacjenci z cukrzycą są narażeni na zwiększone ryzyko nawrotów incydentów niedokrwiennych (zakrzepowo-zatorowych) w porównaniu z pacjentami bez cukrzycy. Utrzymująca się wysoka reaktywność płytek krwi podczas leczenia przeciwpłytkowego występuje częściej u chorych na cukrzycę niż u osób bez cukrzycy.
Berberyna, a cukrzyca
W jednym z badań 36 osób dorosłych z nowo rozpoznaną cukrzycą typu 2 zostało losowo przydzielonych do leczenia berberyną (0,5 g, 3 x dziennie) lub metforminą (0,5 g trzy razy na dobę) na 3-miesiące. Hipoglikemiczny efekt berberyny był podobny do działania metforminy.
Po zastosowaniu berberyny odnotowano:
- spadek stężenia glukozy na czczo o ~35%
- 44% spadek stężenie glukozy we krwi po posiłku
- znaczący spadek stężenia hemoglobiny A1c (o 2 punkty procentowe); parametr obrazuje glikemię (stężenie cukru we krwi) w ostatnich 2-3 miesiącach
- spadek stężenia triglicerydów we krwi
Wydaje się więc, iż berberyna może znaleźć potencjalne zastosowanie jako lek przeciwcukrzycowy, pośrednio i bezpośrednio wpływając na ryzyko zakrzepowo-zatorowe.
Ochronny wpływ berberyny na płytki krwi poddane działaniu dużej ilości glukozy sugeruje, iż berberyna może znaleźć zastosowanie jako potencjalny środek farmakologiczny służący leczeniu patologii związanych z cukrzycą, tam, gdzie mniej skuteczna okazuje się np. aspiryna.
Referencje, badania naukowe, piśmiennictwo:
Jun Yin i in. Efficacy of Berberine in Patients with Type 2 Diabetes https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2410097/
Manoj Paul i in. Berberine mitigates high glucose-potentiated platelet aggregation and apoptosis by modulating aldose reductase and NADPH oxidase activity https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30391673/
Derun Taner Ertugrul i in. Aspirin Resistance Is Associated with Glycemic Control, the Dose of Aspirin, and Obesity in Type 2 Diabetes Mellitus https://academic.oup.com/jcem/article/95/6/2897/2598693?login=true
Isabelle Aeberli i in. Low to moderate sugar-sweetened beverage consumption impairs glucose and lipid metabolism and promotes inflammation in healthy young men: a randomized controlled trial https://academic.oup.com/ajcn/article/94/2/479/4597872
Xiling Lin i in. Global, regional, and national burden and trend of diabetes in 195 countries and territories: an analysis from 1990 to 2025 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7478957/
Pouya Saeedi i in. Mortality attributable to diabetes in 20-79 years old adults, 2019 estimates: Results from the International Diabetes Federation Diabetes Atlas, 9 th edition https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32068099/
Gregory A Roth i in. Global Burden of Cardiovascular Diseases and Risk Factors, 1990-2019: Update From the GBD 2019 Study https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33309175/