Tarczyca jest bardzo ważnym gruczołem aktywnym hormonalnie, którego zasięg działania obejmuje niemal cały organizm. W niektórych zaburzeniach stanu zdrowia dochodzi do jej niedoczynności, z czym wiążą się uprzykrzające życie konsekwencje zdrowotne. Terapia tego typu chorób kojarzona jest ze stosowaniem syntetycznych leków, jednak niekiedy pewne wsparcie mogą przynieść również środki pochodzenia roślinnego.
Niedoczynność tarczycy - diagnostyka
Przyczyną niedostatecznej aktywności tarczycy jest niedobór tyroksyny (T4) i ograniczone działanie trijodotyroniny (T3). Hormonem regulującym poziomy T3 i T4 jest natomiast tyreotropina (TSH), która stanowi pewien wyznacznik stanu zdrowia gruczołu tarczowego. W diagnostyce niedoczynności pod uwagę często bierze się również formy wolne T3 (fT3) i T4 (fT4), czyli niezwiązane z białkami nośnikowymi, a także specyficzne przeciwciała. Ocenę dopełnia badanie USG, ponieważ pewne zmiany patologiczne mogą być widoczne nawet z zewnątrz (tzw. wole).
Spory problem w procesie diagnostycznym stanowi natomiast niedoczynność subkliniczna. Jej objawy mogą być niekiedy trudne do „wychwycenia”, a także przy braku widocznych zmian z zewnątrz mogą być mylone z innymi zaburzeniami zdrowia. Do najbardziej utrudniających życie objawów zalicza się uczucie ciągłego przemęczenia i osłabienia nerwowo-mięśniowego, pogorszenie odporności psychicznej, obniżenie tolerancji niskich temperatur powietrza, problemy z wysypianiem się, a także pogorszenie jakości skóry, włosów i paznokci. U podłoży tych skutków leży zachwianie licznych procesów metabolicznych, z którymi powiązane są hormony tarczycy.
Ashwagandha przy niedoczynności tarczycy
W tradycyjnej medycynie ajurwedyjskiej ashwagandha (witania ospała) stanowi jeden z najbardziej wszechstronnych i wartościowych środków fitoterapeutycznych. Dzięki współczesnym badaniom znana jest z regulacji systemów w organizmie związanych z reakcją organizmu na stres. Ponadto istnieją przesłanki, że zastosowanie ekstraktu z ashwagandhy może u osób z subkliniczną niedoczynnością tarczycy sprzyjać normalizacji poziomów jej hormonów. Ten surowiec zielarski stanowi zatem obiecujący środek w kontekście poprawy stanu zdrowia i jakości życia osób z niedostatecznie aktywnym gruczołem tarczowym.
Stosowanie ashwagandhy
Włączenie do diety osób z niedoczynnością tarczycy preparatu zawierającego witanię ospałą może być dobrym pomysłem, jednak stosując leki zalecone przez lekarza należy to z nim skonsultować. Na rynku suplementów diety dostępne są ekstrakty wystandaryzowane na wysoką zawartość najbardziej wartościowych związków chemicznych ashwagandhy, najczęściej w postaci kapsułek lub tabletek. Potencjalne korzyści w postaci regulacji aktywności hormonalnej obserwowane były już przy 600 mg ekstraktu, zatem wystarczy 1 lub 2 kapsułki, aby poprawić niektóre parametry związane z samopoczuciem i stanem zdrowia.
Literatura:
Sharma AK, Basu I, Singh S. Efficacy and Safety of Ashwagandha Root Extract in Subclinical Hypothyroid Patients: A Double-Blind, Randomized Placebo-Controlled Trial. J Altern Complement Med. 2018 Mar;24(3):243-248. doi: 10.1089/acm.2017.0183. Epub 2017 Aug 22. PMID: 28829155.
