Lookmaxing to praktyki mające na celu zwiększenie atrakcyjności, poprzez stosowanie uznanych, kontrowersyjnych, jak i szkodliwych dla zdrowia metod. Termin powstał kilka lat temu. Tego rodzaju interwencje są znane od stuleci, celowały w nich kobiety, ponieważ u nich okno atrakcyjności było niezwykle krótkie. Obecnie zostało ono w sztuczny sposób wydłużone (makijaż, zabiegi medycyny estetycznej, chirurgia plastyczna).
Trucizny, czyli wygląd za wszelką cenę!
Kobiety przez setki lat stosowały śmiertelnie groźne trucizny, czyli alkaloidy z atropa belladona (zawierają m.in. atropinę, skopolaminę oraz hioscyjaminę), do rozszerzania źrenic, co miało zwiększać atrakcyjność – stąd nazwa belladonna (z włoskiego: piękna kobieta). Hioscyjamina zabija człowieka w dawce 25-50 mg. Stosowały także silną truciznę, biel ołowiową, do poprawy wyglądu twarzy.
Co powoduje biel ołowiowa?
Według opracowań naukowców, biel ołowiowa (hydrocerusyt, cerysut) była stosowana od kilku tysięcy lat.
U człowieka ołów wywołuje:
- obniżenie szybkości przewodzenia we włóknach ruchowych wolnoprzewodzących
- obniżenie liczby plemników
- obniżenie szybkości przewodzenia w nerwach obwodowych
- nasilone objawy z ośrodkowego układu nerwowego
- zmniejszenie poziomu hemoglobiny i ilości erytrocytów
- toksyczne działanie na kanaliki nerkowe, przewlekłą nefropatię
- encefalopatię ołowiczą
- kolkę ołowiczą
- drgawki padaczkopodobne
- zaburzenia psychiczne
- zmiany w krwinkach czerwonych i erytroblastach (komórkach macierzystych erytrocytu)
Współczesny doping dla wyglądu i urody
Współcześnie kobiety stosują np. aparaty na zęby, wybielanie zębów (nakładki, środki chemiczne, pasty, zabiegi itd.), powiększanie warg (iniekcje i interwencje chirurgiczne), modyfikację i powiększanie piersi, korygujące zabiegi dotyczące kształtu nosa oraz czasem bardziej kompleksowe dotyczące całej twarzy, implanty nie tylko piersi, ale też i pośladków.
Iniekcje i leki stosowne dla poprawy wyglądu
Często spotyka się iniekcje rozmaitych związków w celach poprawy wyglądu skóry, uzyskania opalonego wyglądu (np. melanotan), ponadto potężny koktajl związków farmakologicznych stosowanych w celach odchudzania, zwiększania masy mięśniowej itd. (sterydy anaboliczno-androgenne, hormon wzrostu/IGF-1, beta-mimetyki, DNP, liraglutyd (np. Saxenda, Victoza) semaglutyd np. pod marką Ozempic, metformina, efedryna, amfetamina, metamfetamina; hormony tarczycy: T4, T3, mieszanki; diuretyki, środki przeczyszczające itd.).
Inne modyfikacje
Do tego dochodzą modyfikacje koloru skóry, jej gładkości, niwelacja zmarszczek, tatuaże, piercing (kolczyki w różnych miejscach ciała, nie tylko w uszach). Spotyka się również próby zmiany koloru oczu (np. kolorowe soczewki kontaktowe). Większość z opisanych interwencji można uznać za podejście po trupach do celu, czyli uzyskiwanie wyglądu za wszelką cenę, nie patrząc na koszty.
Skąd się biorą tego typu potrzeby?
Niezadowolenie z wyglądu
Niezadowolenie z wyglądu ciała jest powszechnie znanym zjawiskiem, które według badań naukowych może dotykać nawet 80% nastolatek oraz kobiet na całym świecie (Forbes i in. 2012). Występuje tak często, że uważa się je za „normatywne” (Sabik i in. 2010; Tiggemann 2011), a specjaliści sugerują, że nawet dziewczęta w wieku 8-12 lat oceniają swój wygląd, porównują się z rówieśniczkami, z przekazem płynącym z telewizji, z mediów społecznościowych i wskutek tego często odczuwają niezadowolenie (Sinton i Birch 2006).
Medialna presja
Częściowo dzieje się tak na zasadzie kontrastu, bardzo często w mediach społecznościowych publikowane są oszukane przekazy, silnie zmodyfikowane cyfrowo zdjęcia i filmy. Często ukazują niemożliwe do osiągnięcia rezultaty, co pogłębia niezadowolenie, frustrację i obniża poczucie własnej wartości u młodych ludzi.
Co więcej, wśród dorastających kobiet duży nacisk kładzie się na wygląd, na co częściowo wpływają medialne przedstawienia kobiet w tym samym wieku (Hargreaves i Tiggemann 2003). Sprawia to, iż kobiety większość czasu poświęcają na maksymalne poprawianie wyglądu swoich włosów, skóry, paznokci, oczu, a w ostatnich kilku dekadach próbują wpływać także na ilość tkanki tłuszczowej, mięśniowej, ilość składowanej w ustroju wody itd.
Część z tych zabiegów nie przynosi uszczerbku na zdrowiu, jest to zrównoważona dieta, suplementacja, trening siłowy, aerobowy, interwałowy, inwestycja w stroje, buty, kosmetyki. Jednak istnieje też potężna, ciemna strona związana z modyfikacją wyglądu ciała.
Niestabilność emocjonalna i hormonalna
Z badań wynika, iż głównym powodem występowania zaburzeń u kobiet jest niestabilność emocjonalna i hormonalna (zmienność stężeń hormonów w trakcie cyklu) oraz korzystanie z mediów społecznościowych. W jednym z najnowszych badań opublikowanych w 2023 r. wynika, iż ograniczenie czasu spędzanego w mediach społecznościowych z ok. 2,8 godziny dziennie do 78 minut dziennie zaowocowało znaczną poprawą zadowolenia z posiadanej masy ciała (np. „Jestem zadowolona z tego, ile ważę”) oraz ogólnego wyglądu ciała (np.: „Jestem całkiem zadowolona z tego, jak wyglądam”).
W badaniu wzięło udział 220 osób w wieku 17-25 lat, z tego 76% stanowiły młode kobiety. Badanie jest dość szokujące, bo wg mnie i tak 78 minut dziennie to o wiele za długo, jak na aktywność, która nie przynosi żadnych zysków, a tylko potencjalne szkody. Poza tym efekty ograniczenia używania mediów społecznościowych były widoczne już po 3 tygodniach.
Kulturystyka, a lookmaxing
Jak często problem dotyczy płci męskiej?
Problem nie dotyczy tylko dziewcząt. Szacuje się, że od 40 do 70% dorastających chłopców jest niezadowolonych z jakiegoś aspektu swojego obrazu ciała. Może im wydawać się, że mają za małe bicepsy, tricepsy, barki, klatkę piersiową, grzbiet czy nogi. Mogą sądzić, że są za „chudzi”, za „grubi” lub za niscy. Mogą sądzić, że mają niewłaściwy kształt twarzy, kolor oczu czy włosów. Obejmuje także niezadowolenie z bardziej funkcjonalnych aspektów ciała, które często są niezbędne do uprawiania sportu. Nastolatek chciałby dysponować większą szybkością, siłą, sprawnością, wytrzymałością, koordynacją.
Część z tych problemów da się rozwiązać odpowiednią dietą i treningiem siłowym. Inne mogą wymagać interwencji lekarza chirurga i to jest właśnie ciemna strona poszukiwania „idealnego ciała”. W świetle przedstawionych wyżej faktów kulturystyka wydaje się dość bezpieczną alternatywą w porównaniu do wielu inwazyjnych, obarczonych znacznym ryzykiem zabiegów, operacji, stosowania niezatwierdzonych procedur i leków.
Nadużywanie farmakologii
Niemniej pojawia się tu problem nadużywania środków farmakologicznych przez osoby niepełnoletnie, w tym młode kobiety. Często wynika to z braku cierpliwości oraz z zachęt płynących z mediów społecznościowych. Młode kobiety są bombardowane iluzją sukcesu, tylko nikt jakoś nie mówi o śmiertelnym przedawkowaniu np. 2,4-dinitrofenolu (trucizny używanej do „odchudzania”), wieloletnich powikłaniach głodówek oraz lawinie skutków ubocznych wynikających z sięgania po hormony tarczycy, sterydy anaboliczno-androgenne, hormon wzrostu czy beta-mimetyki.
Inne rozwiązania i praktyki
Lookmaxing to także skrajnie niebezpieczne dla zdrowia praktyki np. mechaniczna zmiana wyglądu kości twarzy, implanty, wydłużanie kości (w celu zwiększenia wzrostu), zmiana koloru skóry (iniekcje związków chemicznych, rakotwórcze solaria, nadmierne przebywanie na słońcu itd.), można by tu również zaliczyć operacje mające na celu przywrócenie wyglądu i gęstości włosów na głowie, na które decyduje się wielu internetowych „celebrytów” (którzy utracili włosy np. wskutek „przygody” ze sterydami anaboliczno-androgennymi). W opisanym środowisku są również propagowane wątpliwej skuteczności rozwiązania jak np. unikanie wytrysków.
W ten sposób nie da się skutecznie wpływać na stężenie testosteronu, organizm sam poradzi sobie z nadmiarem nasienia. Jest to wiedza, którą powinny mieć już osoby w wieku 14 lat. Poza tym u mężczyzny wahania rzędu kilku procent stężenia testosteronu całkowitego nie są zauważalne ani odczuwalne. Nie mają wpływu na zachowanie, pewność siebie ani hipertrofię. Da się drastycznie wpłynąć na stężenie testosteronu poprzez ingerencję hormonalną, ale najczęściej jest ona nieodwracalna, a efekty są chwilowe (póki dostarcza się z zewnątrz testosteron, gonadotropinę kosmówkową, preparaty SERM, inhibitory aromatazy itd.)
Na zakończenie
Lookmaxing nie jest niczym nowym, poza tym wszystkie opisane interwencje mające na celu poprawę wyglądu danej osoby nie okażą się skuteczne, jeśli problem leży w braku umiejętności komunikowania się z płcią przeciwną oraz w niedostatecznej pewności siebie (nadużywanie mediów społecznościowych). W XXI wieku większość młodych ludzi przesunęła komunikację do sfery internetowej, za co przyjdzie nam zapłacić i to słono.
Taki mężczyzna jest nauczony pisać wiadomości poprzez komunikatory, a nie inicjować rozmowę w rzeczywistości, odczytywać komunikaty werbalne i niewerbalne. Lookmaxing może być próbą ominięcia problemu, leżącego zupełnie gdzie indziej. Wydaje się, iż regularny trening kulturystyczny jest lepszym sposobem na poprawę samopoczucia, pewności siebie, wykształcenia nawyków, charakteru oraz woli, niż sztuczki mające na celu zwrócenie na siebie uwagi płci przeciwnej.
Podobnie młody mężczyzna więcej zyska z poprawy swojego statusu (dom, samochód, oszczędności, perspektywiczna praca itd.), niż tylko z rozmiaru bicepsa czy klatki piersiowej. Poprawa wyglądu może przynosić korzyści, jeśli ta osoba jednocześnie dysponuje inteligencją, zasobami finansowymi i coś sobą reprezentuje, ma określoną pozycję w hierarchii społecznej. W wielu przypadkach pierwsze wrażenie może być zniszczone przez kilka wypowiedzianych zdań.
Referencje:
Almeida i in. 2012; Huenemann i in. 1966; Lawler i Nixon 2011; Lerner 1972; McCabe i Ricciardelli 2004a; Ricciardelli i in. al. 2006.
O’DEA, Jennifer; CINELLI, Renata Leah. Use of drugs to change appearance in girls and female adolescents. Chemically modified bodies: The use of diverse substances for appearance enhancement, 2016, 51-76.
THAI, Helen, et al. Reducing social media use improves appearance and weight esteem in youth with emotional distress. Psychology of Popular Media, 2023.
Han, B., Zhang, B., Chong, J. et al. Beauty and chemistry: the independent origins of synthetic lead white in east and west Eurasia. Humanit Soc Sci Commun 9, 281 (2022). https://doi.org/10.1057/s41599-022-01290-6
Peter N Bennett MD, Morris J Brown, Pankaj Sharma MD „Clincal Pharmacology” Wydanie 11 Elsevier 2012 r.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1073361/pdf/jnnpsyc00027-0013.pdf
E. Mutschler "Farmakologia i toksykologia", WYDANIE III
