Co wpływa na szybsze starzenie się organizmu?

Proces starzenia się dotyczy każdego z nas. Nie uciekniemy od tego, ale możemy mieć wpływ na jego tempo. Jednym z czynników, na który jesteśmy narażeni przez całe nasze życie, jest stres oksydacyjny. Jest to zjawisko, podczas którego wytwarzają się wolne rodniki, a te z kolei uszkadzają inne zdrowe tkanki i komórki. Może to prowadzić do wielu problemów zdrowotnych, ale także do szybszego starzenia się. Czy mamy na to jakikolwiek wpływ? Okazuje się, że tak. Niektóre czynniki, takie jak nieodpowiednia dieta, brak ruchu, ekspozycja na toksyny środowiskowe itp. mogą powodować silniejsze narażenie naszego organizmu na działanie stresu oksydacyjnego.

Czym jest stres oksydacyjny?

Stres oksydacyjny to brak równowagi między wolnymi rodnikami a przeciwutleniaczami w organizmie. Wolne rodniki to cząsteczki zawierające tlen o nieparzystej liczbie elektronów. Nieparzysta liczba pozwala im łatwo reagować z innymi cząsteczkami. Reakcje te są nazywane utlenianiem i w zależności od natężenia mogą być korzystne lub szkodliwe.

Z kolei przeciwutleniacze to cząsteczki, które mogą przekazać elektron wolnemu rodnikowi, nie powodując ich niestabilności. To powoduje, że wolne rodniki nie szukają innej wolnej cząsteczki i stają się mniej reaktywne.

Dlaczego stres oksydacyjny jest problemem dla naszego zdrowia?

Naukowcy uważają, że przyczynia się on do rozwoju wielu schorzeń związanych z wiekiem, w tym chorób serca, choroby Alzheimera i nowotworów. Dzieje się tak, ponieważ taki stres uszkadza DNA, białka, komórki, tkanki, a nawet wewnętrzne ściany naczyń krwionośnych.

Chociaż stres oksydacyjny występuje naturalnie w wyniku narażenia na tlen podczas codziennego życia, niektóre czynniki związane ze stylem życia i środowiskiem mogą sprawić, że jest go w naszym życiu znacznie więcej. Jakie czynniki związane ze stylem życia i środowiskiem mogą przyczynić się do szybszego starzenia?

Palenie papierosów

Palenie papierosów jest szkodliwe dla naszego organizmu. Każdy to wie, a mimo wszystko wciąż mijamy na ulicach palaczy. Papierosy zawierają toksyczne substancje, które zwiększają stres oksydacyjny. Najlepiej byłoby rzucić ten nałóg, ale dla wielu jest to niezwykle trudne.

Spożywanie alkoholu

Alkohol także powoduje stres oksydacyjny prowadzący do uszkodzenia komórek. Co się dzieje w organizmie po jego spożyciu? Twoje ciało metabolizuje alkohol do aldehydu octowego, który jest następnie utleniany do kwasu octowego. Proces ten wywołuje stres oksydacyjny. Ponadto aldehyd octowy jest wysoce reaktywnym związkiem, który może uszkadzać DNA, białka i lipidy.

Zanieczyszczenie powietrza

Zanieczyszczenie powietrza staje się w ostatnich latach coraz poważniejszym problemem. Wynika to z rozwoju przemysłu i urbanizacji. Fabryki, samochody i inne pojazdy uwalniają szkodliwe gazy, na budowach jest mnóstwo kurzu, który unosi się w powietrzu, a do tego w wielu miejscach pali się w piecach coraz gorszej jakości opałem. Oddychanie takim powietrzem wiąże się z wieloma konsekwencjami zdrowotnymi, m.in. z infekcjami dróg oddechowych, chorobami serca, nowotworami. Zanieczyszczenia w powietrzu zwiększają stres oksydacyjny w organizmie, co wpływa negatywnie na komórki odpornościowe.

Spożywanie żywności smażonej na głębokim tłuszczu

Gdy smażymy potrawy, to w większości przypadków używamy do tego jakiegoś tłuszczu. Jedne z nich bardziej tolerują wysokie temperatury, inne mniej. W każdym razie im wyższa temperatura, tym większe ryzyko wytworzenia się reaktywnych aldehydów, które powodują powstawanie wolnych rodników. Ponadto smażenie na głębokim tłuszczu powoduje, że produkty wchłaniają go więcej, co czyni je bardziej kalorycznymi. Jeśli troszczysz się o swoje zdrowie, ogranicz spożycie potraw smażonych na głębokim tłuszczu i zadbaj o to, żeby w Twojej diecie było dużo owoców i warzyw, które są bogate w przeciwutleniacze.

Spożywanie żywności ultraprzetworzonej

Żywność ultraprzetworzona jest bogata w niezdrowe tłuszcze, które mogą powodować wytwarzanie przez organizm większej ilości wolnych rodników. Może to prowadzić do narastania stresu oksydacyjnego w komórkach. Ponadto ultraprzetworzona żywność często zawiera dużo cukru i/lub jest gotowana w niezdrowych olejach, które wytwarzają aldehydy.

Promieniowanie

Promieniowanie rentgenowskie jest potrzebne do diagnostyki, ale trzeba wiedzieć, że może prowadzić do narastania stresu oksydacyjnego w komórkach. Nasze komórki są w stanie naprawić wiele uszkodzeń spowodowanych przez wolne rodniki, ale czasami te uszkodzenia mogą się kumulować, przez co problem staje się większy. Istotne jest to, żeby nie robić zdjęć rentgenowskich, jeśli nie jest to konieczne. A jeśli już musisz je zrobić, upewnij się, że lekarz ma odpowiedni fartuch, którym okryje Twoje ciało i tarczycę, która jest szczególnie podatna na uszkodzenia oksydacyjne.

Podsumowanie

Stres oksydacyjny przyczynia się do wielu problemów w organizmie, które przyspieszają procesy starzenia. Na niektóre czynniki (szczególnie środowiskowe) nie masz dużego wpływu, ale na swój styl życia już masz. Okazuje się, że wiele wyborów, jakich dokonujesz, może determinować Twoje zdrowie i kondycję organizmu.