Zapalenie i stres oksydacyjny leżą u podstaw wielu chorób przewlekłych u ludzi oraz są związane z rozmaitymi patologiami i stanami ostrymi, zagrażającymi życiu. Ponad 50% wszystkich zgonów przypisuje się chorobom związanym ze stanem zapalnym, takim jak: choroba niedokrwienna serca (miażdżyca, choroba wieńcowa), udar mózgu, rozmaite odmiany raka, cukrzyca (typu II), przewlekła choroba nerek, niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD) oraz rozmaite stany autoimmunologiczne i neurodegeneracyjne.
Ważną rolę przeciwzapalną ma ograniczanie w diecie cukrów o szybkiej kinetyce (np. fruktoza), choć w niewielkiej ilości są niezmiernie pożyteczne dla sportowców. Udowodnione działanie prozdrowotne mają też kwasy zawarte w rybach i suplementach diety z grupy omega-3 [kwas α-linolenowy, kwas eikozapentaenowy (EPA), kwas dokozaheksaenowy (DHA)]. Czy związki zawarte w konopi mogą mieć działanie przeciwzapalne?
Czy CBD reguluje stan zapalny u sportowców?
Zbyt obciążający fizycznie trening powoduje zmęczenie, stan zapalny i nasilony stres oksydacyjny (związany z oddziaływaniem np. reaktywnych form tlenu i mechanicznym uszkodzeniem włókien w trakcie ciężkiej pracy oporowej). Naukowcy sądzą, że podawanie kannabidiolu (CBD) może mieć wpływ na zahamowania stresu oksydacyjnego i stanu zapalnego dotyczącego nie tylko włókien mięśniowych, ale również układu nerwowego. (Gamelin i in., 2020). CBD może wywoływać zmiany w uwalnianiu kortyzolu, regulując odpowiedź zapalną na uraz (Zuardi A. i in., 1993; Yeager i in., 2010).
Trening siłowy powoduje określone mikrouszkodzenia włókien, z czym wiąże się stres oksydacyjny, stan zapalny i niejednokrotnie nadmiernie nasilona odpowiedź układu immunologicznego. Poprzez wpływ na receptory CB1 i CB2 oraz adenozynowe, suplementacja kannabidiolem prowadzi do obniżenia stężenia cytokin i obniżanie poziomu nadreaktywnych komórek odpornościowych. (Booz, 2011; Hill i in., 2012; Bursztyn, 2015). Podczas ćwiczeń potencjalnie i szczególnie szkodliwe są głównie te czynności, które mają wysoką składową skurczu ekscentrycznego (przysiady, martwy ciąg, wiosłowanie, podciąganie, opuszczanie ciężaru w trakcie ćwiczeń bicepsa itd.) i uszkadzają sarkolemę.
Czym jest sarkolema?
Jest to wrażliwa na bodźce elektryczne błona, która otacza komórki wielojądrzaste (czyli włókna mięśniowe). Jeśli uszkodzenie wiąże się z zakłóceniem przepuszczalności błony komórkowej, to obserwuje się napływ jonów wapnia. Jeśli związek pojawia się w nadmiarze, może dojść do degradacji białek strukturalnych i kurczliwych. Późniejszy proces nazywany jest kaskadą zapalną, rozpoznawaną przez aktywację makrofagów i innych komórek fagocytujących w ciągu pierwszych 2–6 godzin po urazie i przedłużającą się przez kilka dni (Armstrong i in., 1991; Burstein, 2015). CBD może ingerować w ten proces, przyspieszając regenerację powysiłkową.
Szerzej na ten temat: Czy CBD przyspiesza regenerację mięśni? Dla kogo CBD?
CBD, a kortyzol i cytokiny prozapalne
CBD w dawce 300 mg indukuje zmiany w wydzielaniu glukokortykoidów, takich jak kortyzol u ludzi (Zuardi A.W. i in., 1993), jeden z głównych regulatorów homeostazy odpowiedzi zapalnej na uraz (Yeager i in., 2010). Ponadto wykazano zdolność CBD do interakcji z receptorami zaangażowanymi w kontrolowanie stanu zapalnego jako kannabinoid CB1, kannabinoid CB2, adenozyna A2A, a także w obniżaniu poziomu niektórych cytokin, np. interleukiny-1 (IL-1) i czynnika martwicy nowotworu α (TNFα) oraz obniżanie stężeń nadreaktywnych komórek odpornościowych, w tym mechanizmie CBD zmniejsza dodatkowe uszkodzenia zapalne tkanek. (Booz, 2011; Hill i in., 2012; Burstein, 2015).
Istnieją również dowody sugerujące, że CBD może regulować uwalnianie kwasu arachidonowego, powodując zwiększenie możliwości regeneracji tkanek. (Burstein, 2015).
CBD, a obciążenie kości i przewód pokarmowy
Warto pamiętać, iż określony ciężki trening siłowy powoduje uszkodzenia nie tylko mięśni, ale także przeciążenia układu kostnego. Z jednej strony stymuluje to przebudowę i wzmocnienie, z drugiej u osób podatnych (z nierównowagą hormonalną) może być szkodliwe dla kości. Ponadto spożycie CBD wydaje się pośredniczyć w procesach związanych z ochroną przewodu pokarmowego przed uszkodzeniem, z powodu stanu zapalnego i wspomaga gojenie urazów szkieletu (McCartney i in., 2020). Biorąc pod uwagę współczesne badania, wydaje się, iż CBD posiada znaczący potencjał w sprzyjaniu regeneracji powysiłkowej.
Referencje:
Daniel Rojas-Valverde Potential Role of Cannabidiol on Sports Recovery: A Narrative Review https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fphys.2021.722550/pdf