5-alfa-reduktaza występuje we wszystkich narządach androgenozależnych – gruczołach łojowych, potowych, potowych apokrynowych i dużej części mieszków włosowych. Przekształca ona testosteron do dwuhydrotestosteronu (zwanego też dihydrotestosteronem), co wg jednej z teorii jest związane z łysieniem. Dlatego przypisuje się potencjał przyspieszania łysienie sterydom anaboliczno-androgennym (SAA).
- Przyczyny łysienia
- Możliwe skutki uboczne terapii na wypadanie włosów
- Finasteryd, dutasteryd - najnowsze badanie naukowe
- Wnioski
Przyczyny łysienia
Należy dodać, iż jest to zjawisko zależne od wielu czynników m.in. oddziedziczonej puli genetycznej. Są osoby, które łysieją w młodym wieku, a nigdy nie sięgały po środki z grupy SAA czy SARM. Poza oficjalnymi wskazaniami do leczenia łysienia stosuje się np. finasteryd i dutasteryd. Normalnie są przeznaczone do zwalczania łagodnego przerostu prostaty.
Dowiedz się więcej: Łysienie androgenowe - przyczyny i objawy
Możliwe skutki uboczne terapii na wypadanie włosów
Wiemy, iż kuracja inhibitorami 5-alfa-reduktazy typu II (finasteryd) oraz typu I i II (np. dutasteryd) wiąże się z występowaniem wielu rozległych skutków ubocznych. Gorszy jest ten drugi środek, gdyż ma szersze oddziaływanie na ustrój. Po stosowaniu dutasterydu mogą wystąpić: ginekomastia (powiększenie piersi lub ich bolesność), niezdolność do posiadania lub podtrzymania erekcji, mniejsza chęć na seks (spadek libido), problemy z ejakulacją, nastroje depresyjne, teoretycznie długotrwała kuracja mogłaby mieć wpływ na wzrost ryzyka raka prostaty.
Ponadto spotyka się: obrzęk twarzy, języka lub gardła, wysypkę, biegunkę, bóle w tułowiu, złuszczanie skóry, inne reakcje alergiczne. To trochę „dużo” jak na środek, który ma zapobiegać utracie włosów. Poza tym oddziaływanie dihydrotestosteronu (DHT) jest niezmiernie istotne dla przyrostów masy mięśniowej i siły, więc pojawia się pytanie, czy taka kuracja ma sens dla ludzi biorących sterydy anaboliczno-androgenne w celu poprawy wyników?
Finasteryd, dutasteryd - najnowsze badanie naukowe
22 grudnia 2022 r. opublikowano ciekawe badanie. Wzięto pod uwagę, zarejestrowane w szwedzkim krajowym rejestrze recepty na finasteryd lub dutasteryd i czas stosowania wspomnianych leków. W ten sposób uzyskano grupę ~2,23 mln mężczyzn w wieku ok. 55 lat na początku obserwacji i 73 lat, gdy zaczęto podawać finasteryd lub dutasteryd.
Wyniki
Mężczyźni przyjmujący finasteryd lub dutasteryd byli narażeni na zwiększone ryzyko wystąpienia:
- otępienia (finasteryd ryzyko większe o 22%, dutasteryd o 10%)
- choroby Alzheimera (finasteryd ryzyko większe o 20%, dutasteryd o 28%)
- otępienia naczyniopochodnego (finasteryd ryzyko większe o 44%, dutasteryd o 31%)
- depresji (finasteryd ryzyko większe o 61%, dutasteryd o 68%)
Jednak wielkość związku zmniejszyła się w czasie, a wyniki stały się statystycznie nieistotne przy ciągłej ekspozycji na leki przez 4 lata, z wyjątkiem depresji, która wykazywała stałe ryzyko w czasie, bez różnic między finasterydem i dutasterydem. Stosowanie inhibitorów 5-alfa-reduktazy nie było związane z samobójstwem.
Wnioski
Zarówno finasteryd, jak i dutasteryd były podobnie związane z występowaniem depresji, jednak nie z popełnianiem samobójstw. Lekarze przepisujący leki i potencjalni użytkownicy powinni być świadomi możliwego ryzyka depresji związanego ze stosowaniem inhibitorów 5-alfa-reduktazy.
Sprawdź koniecznie: Najlepsze preparaty na stres - jakie suplementy wybrać?
Referencje:
- Miguel Garcia-Argibay I in. Association of 5α-Reductase Inhibitors With Dementia, Depression, and Suicide https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2799858
- Hanna Walkowiak „Finasteride in androgenetic alopecia in men” Post Dermatol Alergol 2007; XXIV, 3: 133–139 https://www.termedia.pl/Finasteride-in-androgenetic-alopecia-in-men,7,8396,1,1.html
- Cranwell W, Sinclair R. “Male Androgenetic Alopecia” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK278957/
- E. Mutschler "Farmakologia i toksykologia", WYDANIE III
- Anna Dąbkowska-Huć, Piotr Skałba, Żaneta Kasilovskiene „Zaburzenia cielesno-płciowe w przypadkach deficytu 5-α-reduktazy” http://www.termedia.pl/Zaburzenia-cielesno-plciowe-w-przypadkach-deficytu-5-945-reduktazy,5,932,1,0.html
- Int J Immunopathol Pharmacol. 2012 Oct-Dec;25(4):1167-73. Comparitive effectiveness of finasteride vs Serenoa repens in male androgenetic alopecia: a two-year study. Rossi A, Mari E, Scarno M, Garelli V, Maxia C, Scali E, Iorio A, Carlesimo M. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23298508
- Efficacy of finasteride for treating patients with androgenetic alopecia who are pileous in other areas: A pilot study in Japan http://www.e-ijd.org/article.asp?issn=0019-5154;year=2014;volume=59;issue=2;spage=163;epage=165;aulast=Inadomi
- *Tomasz Szopiński1, Jakub Dobruch1, Piotr L. Chłosta1, 2, Andrzej Borówka1, 2 „Leczenie farmakologiczne łagodnego rozrostu stercza (BPH)” http://www.czytelniamedyczna.pl/3999,leczenie-farmakologiczne-lagodnego-rozrostu-stercza-bph.html
- https://www.drugs.com/pro/dutasteride-capsules.html
- Jason M. Hirshburg, MD, PhD,a Petra A. Kelsey, BS,b Chelsea A. Therrien, BS,b A. Carlo Gavino, MD,a and Jason S. Reichenberg, Mda “Adverse Effects and Safety of 5-alpha Reductase Inhibitors (Finasteride, Dutasteride): A Systematic Review” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5023004/
- Roehrborn CG, Boyle P, Nickel JC, Hoefner K, Andriole G, ARIA3001 ARIA3002 and ARIA3003 Study Investigators. Efficacy and safety of a dual inhibitor of 5-alpha-reductase types 1 and 2 (dutasteride) in men with benign prostatic hyperplasia. Urology. 2002 Sep; 60(3):434-41.
- Mondaini N1, Gontero P, Giubilei G, Lombardi G, Cai T, Gavazzi A, Bartoletti R. “Finasteride 5 mg and sexual side effects: how many of these are related to a nocebo phenomenon?” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17655657/
- https://www.mensjournal.com/health-fitness/10-myths-and-facts-about-hair-loss-20140520/you-can-prevent-hair-loss-myth/
- Gupta AK, Charrette A. “Topical Minoxidil: Systematic Review and Meta-Analysis of Its Efficacy in Androgenetic Alopecia” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26380504.
