Kreatyna jest „tylko” suplementem diety, jednak pod wieloma aspektami przypomina raczej lek, a nie produkt dostępny bez recepty. Do dzisiaj niektórzy opowiadają, że kreatyna jest „niebezpieczna dla nerek”. Tymczasem w dobrze kontrolowanych warunkach klinicznych, podawanie kreatyny nie tylko nie pogarszało, ale wręcz polepszało funkcjonowanie nerek!
Badanie naukowe
Kolejny przykład to badanie dotyczące utraty mięśni u pacjentów hemodializowanych. Hemodializa jest jednym z zabiegów „ostatniej szansy” u pacjentów, których nerki nie funkcjonują, tak jak powinny. Celem hemodializy jest usunięcie wody i elektrolitów pobranych z pokarmem, których nerki nie są w stanie wydalić. Eliminuje się w ten sposób także jony wodorowe, produkty katabolizmu białek (toksyczne i obojętne), szczególnie zawierające azot, siarkę i fosfor. Hemodializę wykonuje się w ostrej i przewlekłej niewydolności nerek, zatruciach, zaburzeniach elektrolitowych, niewydolności serca i wątroby.
I takim oto pacjentom zaczęto podawać kreatynę!
Czy ktoś oszalał?
Nie, po prostu kreatyna ma złe opinie bazujące na mitach, nie na faktach. Cytowane badanie opublikowano w 2019 r. na łamach „Journal of Parenteral and Enteral Nutrition”.
Badanie objęło pacjentów obu płci, w wieku 18–59 lat. Pacjentów przydzielono do grupy placebo i grupy kreatynowy (1 tydzień: 20 g kreatyny i 20 g maltodekstryny, tygodnie 2-4: 5 g kreatyny i 5 g maltodekstryny). Oceniano stan zapalny wywołany niedożywieniem i różnorakie parametry związane z masą ciała.
Wyniki
- grupa kreatyny zwiększyła masę ciała średnio o 0,95 kg, grupa placebo o 0,13 kg
- 28.6% osób z grupy placebo straciło beztłuszczową masę ciała, 71.4% nie zmieniło masy ciała
- tylko 14.4% osób otrzymujących kreatynę utraciło masę ciała, u 42.8% nie zmieniła się masa, a kolejne 42.8% osób zwiększyło masę ciała
- podawanie kreatyny poprawiło BMI i prędkość chodu
Wnioski
U pacjentów hemodializowanych cztery tygodnie suplementacji kreatyną może złagodzić stan zapalny wywołany niedożywieniem, a także spowolnić utratę masy mięśniowej w porównaniu z podawaniem placebo. Kreatyna może być eksperymentalnie podawana nawet ciężko chorym ludziom, dlatego jest mało prawdopodobne, by wyrządziła szkody zdrowym sportowcom.
Referencje, badania, literatura:
Ana Clara B. Marini Short‐Term Creatine Supplementation May Alleviate the Malnutrition‐Inflammation Score and Lean Body Mass Loss in Hemodialysis Patients: A Pilot Randomized Placebo‐Controlled Trial https://aspenjournals.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/jpen.1707
A. Więcek, T. Nieszporek Choroby nerek. Kompendium. Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2020 r.
