Stewia jest naturalnym słodzikiem 200-300 razy słodszym od cukru. Szereg doniesień naukowych wykazało, że preparaty ze stewii lub jej wyizolowane związki mogą wywierać kilka efektów prozdrowotnych, na przykład: przeciwdrobnoustrojowe / przeciwgrzybicze, przeciwutleniające, przeciwnadciśnieniowe i przeciwzapalne, przeciwpróchnicze oraz działanie przeciwcukrzycowe.
W Internecie od kilku lat trwa histeria, na celowniku znalazły się dodatki do żywności, w tym słodziki. Przypisuje im się same szkodliwe właściwości. Na czym bazują autorzy tych doniesień? Nie wiadomo, na pewno nie na danych naukowych. Dopiero astronomiczne dawki słodzików wywołują określone skutki uboczne. Szkopuł w tym, iż tak samo jest w przypadku każdej substancji. Ze stewią jest trochę inaczej, nie tylko nie szkodzi, ale jak się okazuje, ma korzystny wpływ na zdrowie.
Badanie naukowe na gryzoniach
Szczury podzielono na rozmaite grupy:
- kontrolną
- cukrzycowe
W ramach grup cukrzycowych jedne otrzymały dietę wysokotłuszczową, inne dietę wysokotłuszczową razem z metforminą (lekiem przeciwcukrzycowym), kolejne taką samą dietę z dodatkiem 0.5% lub 2.5% stewiozydów, inne taką samą dietę razem z rebaudiozydem A czyli glikozydem stewiolowym (0.5% lub 2.5%).
Cukrzycę wywołano streptozotocyną. Jest często stosowana do wywołania cukrzycy u zwierząt doświadczalnych, poprzez jej toksyczny wpływ na komórki β trzustki.
Podana dawka glikozydów stewiolowych (rebaudiozydu A lub stewiozydu) odpowiadała 500 mg / kg masy ciała (0.5% karmy) oraz 2500 mg / kg masy ciała (2.5% karmy).
Wyniki
Wpływ na lipidogram
Okazało się, że sama dieta wysokotłuszczowa powoduje silny wzrost trójglicerydów, całkowitego cholesterolu oraz wzrost LDL i spadek HDL, oznacza to wzrost ryzyka sercowo-naczyniowego, jest to stan typowy dla cukrzycy.
Metformina miała wpływ na spadek stężenia trójglicerydów, całkowitego cholesterolu oraz spadek LDL (nic dziwnego, jest lekiem pierwszego rzutu w leczeniu cukrzycy typu II).
Zarówno stewiozyd, jak i rebaudiozyd A miały silny wpływ na spadek stężenia trójglicerydów, całkowitego cholesterolu oraz LDL.
Okazało się, że efekt jest współmierny do zastosowanej dawki glikozydów stewiolowych.
Wpływ na apetyt i narządy wewnętrzne
Większa dawka stewiozydu tłumiła wyrzut greliny („hormonu głodu”).
Obie dawki rebaudiozydu A miały wyraźny wpływ na podwyższenie stężenia leptyny („hormonu sytości”); tak więc im więcej podawano rebaudiozydu A, tym bardziej stymulowane było odczuwanie sytości.
Oba glikozydy znacząco poprawiły wskaźniki czynności wątroby i nerek, wpływały na podaż pokarmu i niektóre hormony kontrolujące apetyt oraz osłabiały uszkodzenia tkanki trzustki, wątroby i nerek u szczurów z cukrzycą.
Wniosek
Jak widać, wbrew obiegowym opiniom, stosowane w dużych dawkach niektóre środki z grupy słodzików mogą ratować zdrowie. Dla osób szczególnie dbających o szczupłą sylwetkę jeszcze lepszym rozwiązaniem będzie erytrytol.
Referencje, badania, literatura:
Jakub Michał Kurek i in. Steviol Glycosides Supplementation Affects Lipid Metabolism in High-Fat Fed STZ-Induced Diabetic Rats https://www.mdpi.com/2072-6643/13/1/112/htm
