Żelazo pełni istotną funkcję, jeśli chodzi o transport tlenu, jest składnikiem krwinek czerwonych, hemoglobiny. Niedobory żelaza (Fe) są rzadko spotykane, niemniej zaburzenie jego wchłaniania (lub nadmierne usuwanie z ustroju np. przez krwawienie miesiączkowe, lub ukryte krwawienia z układu pokarmowego u biegaczy) mogą być przyczyną niedokrwistości.

Naukowcy oceniali wpływ różnych napojów zawierających polifenole na wchłanianie Fe z posiłku zawierającego chleb na podstawie wbudowywania żelaza do krwinek czerwonych. Napoje zawierały różne struktury polifenoli i były bogate w kwasy fenolowe (kwas chlorogenowy w kawie), flawonoidy monomeryczne (herbata ziołowa, rumianek (Matricaria recutita L.), werbena (Verbena officinalis L.), kwiat lipy (Tilia cordata Mill. ), mięta odmiany polej (tak: „polej”, nie: „polnej”) i mięty pieprzowej (Mentha piperita L.) lub złożone produkty polimeryzacji polifenoli (czarna herbata i kakao).

Wyniki

Wszystkie napoje były silnymi inhibitorami wchłaniania Fe i zmniejszały wchłanianie w sposób zależny od dawki polifenoli ogółem.

W porównaniu z posiłkiem kontrolnym z wodą, napoje zawierające 20-50 mg polifenoli ogółem w porcji zmniejszyły wchłanianie Fe z mączki chlebowej o 50-70%.

Napoje zawierające 100-400 mg polifenoli w porcji zmniejszyły wchłanianie Fe o 60-90%.

Inhibicja przez czarną herbatę wynosiła 79-94%, przez herbatę miętową z mięty pieprzowej 84%, a z mięty polej o 73%; odpowiednio kakao zmniejszało wchłanianie żelaza o 71%, werbena o 59%, kwiat lipy o 52% i rumianek o 47%.

Przy identycznym stężeniu wszystkich polifenoli, czarna herbata działała hamująco silniej niż kakao i bardziej niż herbaty (zawierające: rumianek, werbenę, kwiat lipy i miętę polej), ale była równie hamująca, jak herbata z mięty pieprzowej.

Dodanie mleka do kawy i herbaty miało niewielki lub żaden wpływ na ich hamujący charakter.

Wnioski

Herbaty ziołowe, a także herbata czarna, kawa i kakao mogą być silnymi inhibitorami wchłaniania żelaza. Ta właściwość powinna być brana pod uwagę podczas udzielania porad dietetycznych w odniesieniu do pokarmów, które mają dostarczać żelaza.

Komentarz

Wystarczy zachować odpowiedni odstęp od posiłku (> 1 h przed i po posiłku). Ogólnie dla większości osób nadmiar żelaza w diecie jest szkodliwy, a niedobory występują rzadko, więc ograniczenie jego wchłaniania nie powinno stanowić problemu.

Referencje, badania naukowe, piśmiennictwo:

R F Hurrell Inhibition of non-haem iron absorption in man by polyphenolic-containing beverages https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10999016/

Zawarte treści mają charakter wyłącznie edukacyjny i informacyjny. Starannie dbamy o ich merytoryczną poprawność. Niemniej jednak, nie mają one na celu zastępować indywidualnej porady u specjalisty, dostosowanej do konkretnej sytuacji czytelnika.
Komentarze (1)
M-ka

Dlatego przy kuracjach ziołami zawierającymi dużo polifenoli, fitoterapeuci zalecają je pić między posiłkami, a nie np. po.

Ważne szczególnie w okresie infekcji, bo żelazo jest jednym z najważniejszych dla odporności składników.
Tak samo na pewno trzeba zwrócić uwagę na suplementy...

0