Czy spacery mogą obniżyć poziom cukru we krwi?

Cukrzyca jest powszechną plagą, dziesiątkującą ludzkość. Dotyczy kilkuset milionów ludzi, a statystyki mówią o ciągłym przyroście liczby osób chorych i poddawanych leczeniu. Nadmierny poziom cukru we krwi potrafi doprowadzić do poważnych powikłań i zniszczyć wzrok, nerki, serce, mózg (powikłania sercowo-naczyniowe), a nawet wpływać na system nerwowy, uszkodzenia nerwów, zaburzenie funkcji mięśni. W skrajnych przypadkach cukrzyca może powodować konieczność amputacji kończyn (stopa cukrzycowa powoduje konieczność dokonania 14 tys. amputacji w Polsce i 60 tys. w USA).

Czy można cofnąć cukrzycę?

Wydaje się, iż można skutecznie przeciwdziałać rozwojowi cukrzycy, a nawet cofać chorobę, która istnieje już w ustroju. Przynajmniej to sugerują naukowcy prezentujący wyniki badań dotyczące np. diety ketogenicznej. Niemniej większość ludzi lekceważy lub nie chce podjąć właściwej interwencji treningowo-dietetycznej. Wolą sięgać po leki (np. metforminę, agonistów GLP-1, pochodne sulfonylomocznika). Przy tym znane mi są przypadki, gdy bagatelizuje się poziom glikemii (cukru we krwi), który jest zastraszający.

Inni stwierdzają, że „i tak by mieli cukrzycę”, nieważne, że przy tym mają 20, 30 czy 40 kg nadwagi, a ich aktywność fizyczna jest znikoma. Skąd wiesz, co by było, jeśli nie zrobiłeś najmniejszego kroku w danym kierunku? A może akurat u Ciebie całkowicie wystarczająca okazałaby się interwencja treningowa i dietetyczna? Wiele osób twierdzi, iż lekarze „wciskają wszystkim leki”, tymczasem spotyka się opracowania, w których sugeruje się, iż regularna aktywność fizyczna jest podstawą leczenia cukrzycy. Nie farmakoterapia!

Badanie naukowe

Naukowcy przeprowadzili badanie, aby ocenić, czy chodzenie w okresie po posiłkach ma wpływ na glikemię. W tym randomizowanym badaniu wzięło udział 41 osób dorosłych z cukrzycą typu II (średni wiek 60 lat, średni czas trwania cukrzycy 10 lat). Randomizacja odbywała się za pomocą protokołu generowanego komputerowo. Przez okres 2 tygodni porównywano skuteczność zalecenia mówiącego o spacerowaniu 30 minut każdego dnia, z bardziej szczegółowym wskazaniem, by spacerować 10 minut po każdym posiłku. Aktywność fizyczną mierzono akcelerometrycznie przez całą interwencję, a glikemię mierzono za pomocą ciągłego monitorowania glikemii w odstępach 5-minutowych przez 7 dni.

Wyniki

Pole powierzchni pod krzywą opisujące glikemię było wyraźnie niższe, gdy uczestnicy chodzili 10 minut po każdym posiłku, w porównaniu do pojedynczego spaceru 30 minut dziennie.

Poprawa była szczególnie uderzająca po wieczornym posiłku, kiedy spożyto najwięcej węglowodanów, a najczęściej spotykało się tutaj nieaktywność fizyczną.

Według naukowców korzyści związane z umiarkowaną aktywnością fizyczną prowadzoną po posiłkach sugerują, że obecne wytyczne powinny zostać zmienione. Nie chodzi tylko o ustaloną aktywność w ciągu dnia (np. 30 minut), ale też bezpośrednio po posiłku, szczególnie bogatym w węglowodany.

Komentarz

Warto pamiętać, iż trening siłowy, interwałowy czy aerobowy mogą zmieniać wrażliwość insulinową, a więc taka osoba potrzebuje mniej leków. W przypadku rozwiniętej i długotrwałej cukrzycy typu II może być potrzebna insulina. Jej dawkę też należy dobrać względem prowadzenia aktywności fizycznej. Sterydy anaboliczno-androgenne i hormon wzrostu powodują oporność insulinową i cukrzycę, dlatego dla kulturysty ważna jest diagnostyka i przeciwdziałanie zmianom wywoływanym przez leki.

Referencje, badania naukowe, piśmiennictwo:

Andrew N. Reynolds i in. Advice to walk after meals is more effective for lowering postprandial glycaemia in type 2 diabetes mellitus than advice that does not specify timing: a randomised crossover study

dr hab. med. Dariusz Janczak Amputacje u chorego na cukrzycę – do kiedy walczyć? https://podyplomie.pl/medycyna/10509,amputacje-u-chorego-na-cukrzyce-do-kiedy-walczyc