Zespół jelita drażliwego (z języka angielskiego IBS – irritable bowel syndrome) jest zaburzeniem funkcjonalnym jelit. Częstotliwość występowania oraz zazwyczaj kiepskie reakcje na leczenie (głównie objawowe) sprawiają, że zaburzenie to stanowi wyzwanie nie tylko w kontekście zdrowia, ale również w kontekście ekonomicznym. Mimo że IBS nie jest groźny dla życia w sposób bezpośredni, to objawy mogą znacząco obniżyć jego jakość.

Przyczyny IBS

IBS jest jedną z najczęściej występujących dysfunkcji jelitowych i szacuje się, że może dotyczyć nawet 10% osób w społeczeństwach państw rozwiniętych. Odkrycie strukturalnych i biochemicznych podłoży zespołu jelita drażliwego nastąpiło stosunkowo niedawno i wiedza na ten temat jest cały czas poszerzana. Wśród przyczyn wymienia się m.in. krótko- i długotrwały dystres psychologiczny oraz życiowe doświadczenia (np. lęk, depresja), nieodpowiednią dietę (np. ciężkostrawna i wysokoprzetworzona z licznymi niedoborami, nadużywanie alkoholu), zatrucia pokarmowe i stosowanie antybiotyków, jakościowe i ilościowe zaburzenia związane z mikrobiomem jelitowym, a także aspekty związane z genami, takie jak aktywność układu odpornościowego w obrębie jelit, prawidłowe przewodnictwo nerwowe, czy aktywność wydzielniczą śluzówki.       

IBS     

Objawy IBS

Obserwacja objawów stanowi jedno z głównych narzędzi diagnostycznych w kontekście IBS. Często mogą one być mylone m.in. z objawami celiakii, czy choroby zapalnej jelit. Właściwa diagnoza jest niezbędna do wdrożenia konkretnego postępowania terapeutycznego oraz zaleceń dietetycznych. Wiąże się z nim częste i niekiedy długotrwałe występowanie bólów brzucha, zaburzeń defekacji i zmienionej motoryki jelit sprawiającej dyskomfort. Pacjentów często klasyfikuje się ze względu na właśnie problemy z wypróżnianiem. Otóż występują typy IBS z dominującymi biegunkami, dominującymi zatwardzeniami, a także typy mieszane. Objawy tego zaburzenia mogą skutecznie uprzykrzać życie zarówno społeczne, jak i zawodowe. Poważne utrudnienie stanowią również w kontekście sportu i rekreacyjnej aktywności fizycznej.


Leczenie IBS

W zależności od podłoża IBS u danej osoby stosuje się inny typ leczenia. Do metod terapeutycznych zalicza się m.in. dietę low-FODMAP oraz manipulacje podażą błonnika, probiotykoterapię, środki wpływające na receptory dla neuroprzekaźników (np. serotoniny), leki antyhistaminowe w przypadku stanu zapalnego śluzówki jelit, czy leki regulujące metabolizm kwasów żółciowych. Rosnącą popularnością cieszą się również preparaty ziołowe regulujące aktywność osi mózg-jelita za pośrednictwem układu kannabinoidowego (np. kannabidiol), a także poprzez inne mechanizmy fizjologiczne (np. mięta, kurkuma, aloes, dziurawiec). Dużą rolę w kontekście IBS ma ogólna higiena stylu życia (dieta, aktywność fizyczna, sen, unikanie używek), tolerancja stresu (umiejętność redukowania napięcia emocjonalnego), a także historia medyczna i uwarunkowania genetyczne danej osoby. Dbając o zdrowie zarówno fizyczne, jak i psychiczne można z pewnością załagodzić większość uciążliwości związanych z IBS.

Źródła:

Holtmann GJ, Ford AC, Talley NJ. Pathophysiology of irritable bowel syndrome. Lancet Gastroenterol Hepatol. 2016 Oct;1(2):133-146. doi: 10.1016/S2468-1253(16)30023-1. Epub 2016 Sep 8. PMID: 28404070.

Bahrami HR, Hamedi S, Salari R, Noras M. Herbal Medicines for the Management of Irritable Bowel Syndrome: A Systematic Review. Electron Physician. 2016 Aug 25;8(8):2719-2725. doi: 10.19082/2719. PMID: 27757180; PMCID: PMC5053451.

 

Zawarte treści mają charakter wyłącznie edukacyjny i informacyjny. Starannie dbamy o ich merytoryczną poprawność. Niemniej jednak, nie mają one na celu zastępować indywidualnej porady u specjalisty, dostosowanej do konkretnej sytuacji czytelnika.
Komentarze (0)